Etiopia szczepienia: jak zadbać o zdrowie na wakacjach?

Etiopia szczepienia obowiązkowe – kogo dotyczy wymóg immunizacji?

Etiopia jest atrakcyjną destynacją turystyczną ze względu na swoje niezwykłe krajobrazy, bogactwo dzikiej przyrody, zabytki i unikalne kulturowe dziedzictwo. Niestety, jest też bardzo wymagającym kierunkiem dla podróżnych. Po zalecenia dotyczące zasad profilaktyki (w tym immunizacji), należy udać się do lekarza medycyny podróży najlepiej 6-8 tygodni przed planowaną datą wyjazdu. Pierwszą kwestią, jaką porusza się podczas takiej wizyty, są wymagania wjazdowe:

Obowiązek szczepienia na żółtą febrę, groźną tropikalną chorobę przenoszoną przez komary, dotyczy podróżnych od 9. miesiąca życia, którzy przybywają z krajów dotkniętych tą chorobą (liczą się też przesiadki powyżej 12h). Polska nie należy do tych państw, więc jeśli podróżuje się bezpośrednio, nie ma wymogu okazywania żółtej książeczki (szczegóły w artykule).

Obowiązkowe szczepienia do Etiopii cena: jednodawkowy preparat kosztuje 339 zł; zawsze przed podaniem zastrzyku niezbędna jest kwalifikacja lekarska, która w TropicalMed kosztuje 70 zł. Po szczepieniu należy wyrobić tzw. żółtą książeczkę w cenie 45 zł.

Zważywszy na ogromne zagrożenie żółtą febrą w Etiopii, szczególnie w zachodniej części kraju, zaleca się jednak wykonanie szczepienia ochronnego^[1]. Choroba, która początkowo przypomina grypę, może bowiem doprowadzić m.in. do poważnych uszkodzeń narządów wewnętrznych, krwotoków czy żółtaczki. Więcej na ten temat można znaleźć we wpisie: żółta febra.

Jeśli chodzi o wymagania wjazdowe związane z COVID-19 to według IATA, wszystkie zostały zniesione (dane aktualne na dzień 28.10.2022 r.)^[2].

Jeśli chodzi o szczepienia na polio, to nie są one wymagane przy wjeździe, ale mogą przydać się podczas opuszczania Etiopii, jeśli pobyt trwał dłużej niż 4 tygodnie. Pojedynczą dawkę przypominającą w takich przypadkach należy przyjąć od 4 tygodni do 12 miesięcy przed datą powrotu do Polski.

Jakie szczepienia przed wyjazdem do Etiopii wykonać i ile to kosztuje?

W Etiopii zagraża mnóstwo różnych chorób, a tamtejsza służba zdrowia jest na bardzo niskim poziomie. Prywatnych klinik jest bardzo mało, a świadczenia (np. hospitalizacja) są tam dość drogie^[3]. Sprawę pogarszają bardzo złe warunki higieniczno-sanitarne. Dlatego warto mieć świadomość, jakie szczepienia przed wyjazdem do Etiopii warto wykonać, by cieszyć się zdrowiem w tym kraju. 

W zależności od planu wycieczki i indywidualnych predyspozycji pacjenta, którego celem jest Etiopia zalecane szczepienia są różne. Jak wyglądają przykładowe zestawy dla poszczególnych typów wycieczek?

Etiopia szczepienia obowiązkowe

Obowiązek szczepienia na polio w przypadku długiego pobytu (tj. powyżej 4 tygodni) dotyczy każdego, bez względu na rodzaj wycieczki.

Szczepienia do Etiopii cena: lista preparatów ochronnych jest ustalana indywidualnie i rzadko zawiera wszystkie wymienione wyżej pozycje. Kwalifikacja lekarska (70 zł) zawsze kosztuje tyle samo. Kiedy lekarz dopasuje już szczepionki najpotrzebniejsze w danej podróży, warto sprawdzić cennik TropicalMed. W ofercie znajdują się profilowane pakiety (np. Hotelowy, Afryka Light), dzięki którym można obniżyć całkowity koszt immunizacji.

Rutynowe szczepienia Etiopia – dlaczego nie warto ich lekceważyć?

Przed każdą podróżą, szczególnie tak wymagającą, zaleca się sprawdzenie i w razie potrzeby uzupełnienie rutynowej immunizacji. Jakie szczepienia przed wyjazdem do Etiopii zawarte w polskim PSO (Programie Szczepień Ochronnych) są szczególnie wskazane podróżnym?

Odra (+ świnka i różyczka)

To wirusowe choroby przenoszone głównie drogą kropelkową, którym zapobiega jedna seria szczepień MMR; są one w Polsce obowiązkowe, ale schematy ulegały modyfikacjom. W razie potrzeby warto uzupełnić braki, gdyż w Etiopii odnotowuje się ogniska odry^[4] – choroby o ogromnej zaraźliwości, której charakterystyczne objawy to wysoka gorączka i dokuczliwa wysypka.

Tężec (+ błonica, krztusiec) 

Pierwsza z chorób rozprzestrzenia się przez infekcję rany, a pozostałe drogą kropelkową. Wszystkim trzem zapobiega jedna seria szczepień; są one w Polsce obowiązkowe, ale dają tylko 10 lat ochrony. Jeśli odporność wygasa przed podróżą, warto przyjąć dawkę uzupełniającą. Etiopia jest bowiem obciążona wszystkimi trzema chorobami ze względu na niski poziom wyszczepienia^[5].

WZW B 

Wirusowe zapalenie wątroby typu B objawia się bólem brzucha, żółtaczką, nudnościami i utratą apetytu, gorączką czy wymiotami. Choroba może też przybrać przewlekłą formę, która prowadzi do marskości czy nowotworów. Przenosi się drogą krwi oraz przez stosunki płciowe, toteż odradza się współżycie bez zabezpieczeń oraz używanie niesterylnych, ostrych narzędzi takich jak np. igły. Dla osób, które w dzieciństwie (przed 1994 rokiem) nie przyjęły szczepienia Etiopia jest ryzykownym celem podróży ze względu na duże obciążenie wirusem HBV w tym kraju^[6].

Podróżni bardzo często bagatelizują szczepienia rutynowe, narażając się na choroby. Nie ma sensu powielać tego błędu – Etiopia to i tak wymagająca destynacja, więc warto zadbać o siebie jak najbardziej to możliwe.

Etiopia choroby brudnych rąk – jakie szczepienia im zapobiegają?

Nieprzestrzeganie zasad higieny osobistej i żywienia może skutkować wieloma infekcjami. Zważywszy na to, że w Etiopii warunki higieniczno-sanitarne są na bardzo niskim poziomie, ryzyko zakażeń jest realne^[7]. Jakie szczepienia przed wyjazdem do Etiopii można wykonać, by im zapobiegać?

WZW A

Wirusowe zapalenie wątroby typu A ma z reguły ciężki i gwałtowny przebieg u osób dorosłych, jednak w przeciwieństwie do WZW B, nie przechodzi w stan przewlekły. Do wyboru są szczepionki pojedyncze (dwudawkowe, podawane w miesiącu 0 i 6-12) lub skojarzona na WZW A + B – bez względu na preferowany preparat, każdy jest dostępny w TropicalMed.

Skojarzone szczepienia do Etiopii cena: w TropicalMed są dostępne nie tylko preparaty pojedyncze na WZW A oraz WZW B, ale też szczepionki 2w1, które uodparniają na oba typy żółtaczki za pomocą jednej serii szczepień (trzy dawki, miesiąc 0, 1 i 6) w cenie 399 zł.

Dur brzuszny

To bakteryjna infekcja, która objawia się wysoką gorączką i uciążliwymi dolegliwościami żołądkowo-jelitowymi – m.in. wzdęciami, dyskomfortem w jamie brzusznej, zaparciami lub biegunką. Dla osób, których celem podróży jest Etiopia zalecane szczepienia na dur są dostępne w formie pojedynczego zastrzyku lub trzech doustnych kapsułek (dzień 1, 3 i 5); obie są dostępne w TropicalMed. 

Cholera

To bakteryjna choroba biegunkowa, która może bardzo szybko doprowadzić do zgonu w wyniku odwodnienia. W krajach takich jak Etiopia bezpieczeństwo zdrowotne i możliwości leczenia nawadniającego są ograniczone, dlatego nie warto ryzykować i wykonać szczepienia, Do wyboru jest preparat jednodawkowy albo podawany w 2-3 dawkach z zachowaniem 7-dniowych odstępów. Oba mają formę doustną. Za immunizacją przemawiają dane z ECDC, które podają, że cholera jest rozpowszechniona w Etiopii^[8].

W profilaktyce wymienionych wyżej chorób ważne jest także regularne mycie rąk wodą i mydłem, zwłaszcza przed posiłkami i po skorzystaniu z toalety. Konieczne jest spożywanie tylko bezpiecznej wody pitnej, najlepiej przegotowanej lub butelkowanej. Należy też unikać spożywania surowych lub niedogotowanych produktów spożywczych, zwłaszcza mięsa, owoców morza i warzyw.

Wymienione wyżej zasady chronią nie tylko przed durem, cholerą i WZW A, ale także przed częstymi biegunkami podróżnych, na które nie ma żadnej szczepionki ochronnej.

Etiopia choroby przenoszone przez komary – jak można ich uniknąć?

Ryzyko wspomnianej wyżej żółtej febry, a także dengi jest w Etiopii stałe. To choroby zaliczane do tzw. gorączek krwotocznych, które początkowo są trudne do zdiagnozowania ze względu na nieswoiste objawy, a później (jak sama nazwa wskazuje) doprowadzają do groźnych krwotoków zewnętrznych i wewnętrznych. 

Szczepienie na dengę, które jako pierwsze pojawiło się właśnie w TropicalMed, jest dwudawkowe, podawane w miesiącu 0 i 3. Jest ono szczególnie ważne w ostatnim czasie, kiedy CDC alarmuje o wzmożonych zachorowaniach na dengę w Afryce, m.in. w Etiopii^[9].

Szczepienie na chikungunyę jest jednodawkowe i należy je przyjąć minimum 28 dni przed wylotem do Etiopii. Preparat można stosować u pacjentów od 12. roku życia. Chroni to przed wirusową chorobą, objawiającą się głównie intensywnymi bólami stawów oraz gorączką. 

Poza tym, Etiopii istnieje zagrożenie wieloma innymi chorobami przenoszonymi przez komary, na które nie ma preparatów ochronnych:

• zika,
  
• malaria.

Noszenie długich ubrań, które utrudniają owadom wkłucia, stosowanie środków owadobójczych i repelentów, montowanie moskitier na oknach i nad łóżkami oraz eliminowanie zbiorników ze stojącą wodą w pobliżu miejsca zakwaterowania są kluczowe dla podróżnych. 

Etiopia malaria

W przypadku malarii można dodatkowo zastosować leki o działaniu profilaktycznym. Po receptę i indywidualne zalecenia dotyczące stosowania tego typu środków trzeba zgłosić się do lekarza medycyny podróży. Więcej informacji na temat leków można przeczytać tutaj: profilaktyka malarii.

Etiopia malaria występowanie: na wszystkich obszarach położonych poniżej 2500 m n.p.m. (CDC podaje, że z wyjątkiem stolicy), występuje zagrożenie malarią w Etiopii^[10]. 

Etiopia zalecane szczepienia na pozostałe choroby... czyli jakie?

Pozostałe choroby trudno jest przyporządkować do konkretnej dziedziny, bo nie są obowiązkowe w Polsce (rutynowe) ani nie przenoszą się brudnymi rękami czy przez ukąszenia komarów. Mimo wszystko dla wykonujących poniższe szczepienia Etiopia jest zdecydowanie bezpieczniejszym miejscem:

Meningokoki

Inwazyjne zakażenie meningokokowe może prowadzić do sepsy czy zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. Można się go nabawić drogą kropelkową, dlatego zaleca się unikanie tłocznych miejsc (np. popularnych hoteli) oraz jednodawkowe szczepienia ochronne. To ważne, gdyż w Etiopii odnotowuje się cykliczne epidemie inwazyjnej choroby meningokokowej, szczególnie w porze suchej w zachodniej części kraju^[11].

Wścieklizna

To śmiertelna choroba układu nerwowego, która jest wynikiem pogryzienia (rzadziej polizania) przez zainfekowane zwierzę. W Etiopii są one spotykane powszechnie, dlatego ryzyko zakażenia jest ogromne^[12] – szczególnie wśród grotołazów czy osób udających się na prowincję. Z racji słabej służby zdrowia, szczepienie poekspozycyjne będące jedynym sposobem uratowania życia w przypadku infekcji, może być niedostępne. Lepiej uodpornić się przed wyjazdem trzema dawkami podawanymi w dniach 0, 7 i 21/28.

O tym, jakie szczepienia przed wyjazdem do Etiopii przydadzą się w konkretnej podróży, decyduje jej specyfika. Dlatego do ośrodka TropicalMed najlepiej jest przyjść z gotowym, przynajmniej wstępnym harmonogramem wycieczki. Poniższy zbiór praktycznych informacji może znacznie ułatwić planowanie.

Etiopia bezpieczeństwo, klimat i inne ciekawostki – co warto wiedzieć?

Etiopia ma jedną z najstarszych kultur na świecie, z fascynującymi tradycjami, muzyką i kuchnią. Wszystko to przyciąga podróżnych poszukujących autentycznych doznań. Poniżej zamieszczono kilka przydatnych informacji dla podróżnych.

O przygotowanie do podróży pod kątem zdrowia warto zadbać w TropicalMed. To miejsce, w którym można dowiedzieć się, jakie szczepienia przed wyjazdem do Etiopii będą najodpowiedniejsze dla konkretnej podróży, co zabrać do apteczki podróżnej oraz jak zapobiegać chorobie wysokościowej (dla osób planujących zdobycie Ras Daszan). Nasi pacjenci mogą też liczyć na bogaty wybór skutecznych szczepionek (dostępnych na miejscu) oraz konsultację z wykwalifikowanymi lekarzami. 

Serdecznie zapraszamy!

FAQ - często zadawane pytania

Gdzie można w Krakowie zaszczepić się przed wyjazdem do Etiopii?

Szczepienia Etiopia Kraków są dopasowane do indywidualnych potrzeb i predyspozycji pacjenta. Jeśli chcesz uzyskać spersonalizowaną listę szczepień z myślą o nadchodzącej podróży do Etiopii, polecamy TropicalMed. Jesteśmy zlokalizowani pod adresem Wrocławska 53D, 30-011 Kraków.

Jak przygotować się do wizyty szczepiennej?

Na wizytę trzeba wziąć dokument tożsamości. Przed wyborem TropicalMed dla szczepień przed podróżą do Etiopii, warto zadbać o wygodny strój, co ułatwi podanie zastrzyku/ów. Jeśli jednak zamierzamy przyjąć preparat doustny (na dur brzuszny czy cholerę), należy powstrzymać się od jedzenia, picia i leków na godzinę przed wizytą. W trakcie kwalifikacji lekarskiej lekarz może pytać o stan zdrowia, uczulenia oraz plan podróży, dlatego warto mieć te informacje przygotowane.

Czy do Etiopii potrzebne są szczepienia?

Obowiązek szczepień na żółtą febrę w Etiopii dotyczy tylko tych osób, które przybywają z krajów dotkniętych tą chorobą (także w tranzycie lotniczym). Jako że większość przesiadek z Polski do Etiopii odbywa się w Europie albo na Bliskim Wschodzie, gdzie żółtej febry nie ma, wymóg raczej nie obowiązuje. Z racji dużego zagrożenia chorobą w Etiopii, warto jednak się uodpornić (szczepienie jest jednodawkowe).

Jakie szczepienia przed wyjazdem do Etiopii?

Najważniejsze są szczepienia na choroby brudnych rąk (WZW A i dur brzuszny, rzadziej cholera) oraz te przenoszone przez komary (denga i żółta febra). Poza tym mogą przydać się szczepienia na meningokoki, WZW typu B i wściekliznę. Nie można zapominać o dawkach przypominających/uzupełniających na tężec i odrę.