Poradnik dla podróżnych: zalecane i obowiązkowe szczepienia Mozambik
Mozambik szczepienia: jak uniknąć chorób w podróży w 2024?
Katarzyna Ślusarz |
2023-09-15 (ostatnia aktualizacja: 2024-04-05)
W Mozambiku istnieje kilka zagrożeń zdrowotnych, których warto mieć świadomość, by odpowiednio się przed nimi zabezpieczyć. Choroby brudnych rąk i przenoszone przez komary to najważniejsze z nich. Po kompletne, aktualne i indywidualne zalecenia dotyczące profilaktyki najlepiej zgłosić się do specjalisty/ów 6-8 tygodni przed wylotem.
Szczepienia stanowią kluczowy element ochrony zdrowia podczas podróży do Mozambiku, zwłaszcza ze względu na duże zagrożenie chorobami przenoszonymi drogą pokarmową (WZW A, polio, dur brzuszny, cholera), przez komary (denga), przez ugryzienia zakażonych zwierząt (wścieklizna), drogą kropelkową (meningokoki) oraz przez krew i stosunki płciowe (WZW B).
Na konsultację lekarską najlepiej umówić się 6-8 tygodni przed wylotem. Pozwoli to nie tylko wykonać niezbędne szczepienia (także rutynowe), ale też uzyskać informacje dotyczące profilaktyki malarii i HIV.
Mozambik jak się przygotować pod kątem zdrowia?
Mozambik przyciąga swoją wyjątkową mieszanką przyrody, kultury i historii, a w dodatku nie jest jeszcze zbyt oblegany przez turystów, co pozwala odkrywać nieskażoną naturę i autentyczne tradycje. Wiele osób zastanawia się jednak, czy w Mozambiku jest bezpiecznie pod kątem zdrowia.
Aby w pełni skorzystać z egzotycznego wyjazdu i nie obawiać się o zachorowanie, niezbędne jest jednak właściwe przygotowanie medyczne. Odwiedzając lekarza medycyny podróży, najlepiej z wyprzedzeniem 6-8 tygodni, można dowiedzieć się, jakie szczepienia do Mozambiku wykonać, w co wyposażyć apteczkę oraz jakie środki ostrożności podjąć już na miejscu.
Mozambik wakacje last minute: mając mniej niż zalecane 6 tygodni przed wyjazdem, nie warto rezygnować z podróży. Niektóre szczepienia (np. na WZW A) dają wstępną ochronę już po jednej dawce, a inne (np. na WZW B) można zastosować w schemacie przyspieszonym.
Równie ważne co ochrona zdrowia jest poznanie zasad wjazdu, w tym szczepień niezbędnych do uzyskania pozwolenia na przekroczenie granicy Mozambiku.
Mozambik szczepienia obowiązkowe – kto musi się uodpornić?
Mozambik informacje o koronawirusie (dane aktualne na 29.04.2023 r.): według IATA, Międzynarodowego Zrzeszenia Przewoźników Powietrznych, wszelkie obostrzenia wjazdowe związane z COVID-19 zostały zniesione[1].
Sprawdź, jak wygląda przygotowanie zdrowotne do podróży
Zgłoś się do TropicalMed przed wylotem
Publiczna służba zdrowia jest płatna i może być niewystarczająca w przypadku poważniejszych schorzeń; leczenie w prywatnych klinikach jest natomiast kosztowne.
Warunki higieniczno-sanitarne w Mozambiku są naprawdę słabe, co zwiększa ryzyko różnego rodzaju chorób.
Ograniczony dostęp do odpowiedniej profilaktyki poekspozycyjnej w przypadku tężca, WZW czy wścieklizny umacnia zasadność szczepień do Mozambiku.
Elastyczne terminy. Specjalizacja w medycynie podróży. Skuteczne szczepionki.
Mozambik szczepienia obowiązkowe: mimo że nie występuje tam żółta febra, to wymaga się certyfikatu szczepienia od osób od 1. roku życia, które przybywają z krajów endemicznych (także w tranzytach lotniczych powyżej 12h)[2]. Jako że loty z Polski często obejmują przesiadkę w Etiopii, która może się przedłużyć, warto rozważyć immunizację. Więcej informacji o wyrobieniu dokumentu można znaleźć tutaj:Międzynarodowa Książeczka Szczepień.
Zalecane szczepienia Mozambik – jakim chorobom zapobiegają?
Właściwe przygotowanie medyczne jest kluczem do zapewnienia sobie komfortu i bezpieczeństwa podczas podróży do Mozambiku. Jako że samo przestrzeganie zasad profilaktyki może nie wystarczyć, warto rozważyć dodatkową ochronę w postaci szczepień. Jakich?
Mozambik podróż służbowa/pobyt hotelowy
Mozambik wakacje/pobyt turystyczny
rutynowe (tężec)
WZW A i B
dur brzuszny
meningokoki
denga
+ profilaktyka malarii
rutynowe (tężec, polio)
WZW A i B
dur brzuszny
cholera
wścieklizna
+ profilaktyka malarii
O zasadności immunizacji do Mozambiku można przeczytać w dalszej części artykułu. Może to pomóc zorientować się, które szczepionki przydadzą się w konkretnej podróży – wytyczne w tym zakresie są bowiem dopasowywane do indywidualnych potrzeb turysty.
Mozambik szczepienia rutynowe
Szczepienia rutynowe są kluczowym elementem ochrony zdrowia w Mozambiku, o którym niestety zapomina wielu podróżujących. Panuje bowiem błędne przekonanie, że po immunizacji obowiązkowej w dzieciństwie odporność utrzymuje się na całe życie. Niektóre szczepienia trzeba jednak odświeżać. Które?
Tężec (+ błonica i krztusiec) – jedna seria szczepień w dzieciństwie i wieku nastoletnim chroniła przed wszystkimi trzema chorobami, jednak tylko przez dekadę. Jeśli od ostatniej dawki upłynęło 10 lat lub więcej, bardzo wskazana jest pojedyncza dawka przypominająca. Odświeża ona odporność na choroby atakujące głównie układ oddechowy, przenoszone drogą kropelkową (błonica i krztusiec) oraz neurologiczną infekcję wynikającą z zainfekowania rany (tężec).
Polio – zazwyczaj nie zaleca się szczepień przypominających, jednak w Mozambiku polio, neurologiczna choroba przenoszona drogą pokarmową i rzadziej kropelkową, stanowi bardzo duże zagrożenie ze względu na słabe warunki higieniczne[3]. Podróżnym zaleca się pojedynczą dawkę przypominającą.
Skojarzone szczepienia do Mozambiku koszt: chcąc „odświeżyć” odporność na błonicę, tężec, krztusiec i polio, można wybrać preparat 4w1 w cenie 229 zł. To dobre rozwiązanie dla podróżujących do Mozambiku, którym zaleca się wiele szczepień ze względu na zagrożenie wieloma chorobami.
Choroby brudnych rąk w Mozambiku
Wirus zapalenia wątroby typu A i polio, pałeczki duru brzusznego oraz (rzadziej) przecinkowce cholery stanowią zagrożenie dla podróżujących do Mozambiku. Występują w zanieczyszczonej wodzie i żywności, mogą też osiadać na rękach – stąd nazwa choroby brudnych rąk. Jako że jest tam niższy standard higieny i ograniczony dostęp do bezpiecznej wody[4], bardzo ważne jest zapewnienie sobie dodatkowej ochrony poprzez szczepienia na następujące choroby:
WZW A – wirusowe zapalenie wątroby typu A miewa ostry przebieg (szczególnie u dorosłych). Chory ma wówczas objawy ogólne, takie jak gorączka, nudności i wymioty czy utrata apetytu, a także charakterystyczną dla WZW żółtaczkę (zażółcenie skóry i oczu).
Dur brzuszny – bakteryjna infekcja układu pokarmowego z wysypką, bólem brzucha, brunatnym nalotem na języku i wysoką gorączką może doprowadzić m.in. do powiększenia i uszkodzenia wątroby.
Cholerę – obfita, wodnista biegunka oraz wymioty to skutki zakażenia przecinkowcem cholery, bakterią rozpowszechnioną w Mozambiku, a w Polsce nie występującą wcale.
Mozambik jak się przygotować: poza immunizacją, warto pamiętać o stosowaniu się do pozostałych zasad profilaktyki, czyli unikaniu picia nieodkażonej wody i spożywania żywności przygotowanej/przechowywanej w niehigienicznych warunkach. Ważne jest też regularne mycie rąk, szczególnie przed posiłkami (drobnoustroje wnikają do organizmu przez usta).
Choroby przenoszone przez komary w Mozambiku
Wirus dengi, przed którym chroni skuteczna szczepionka, przenosi się przez ukąszenia zainfekowanych komarów, szczególnie w regionach miejskich i podmiejskich. Znacznie większe zagrożenie stanowi jednak pasożytnicza choroba malaria, która jest rozpowszechniona w całym Mozambiku, a nie ma na nią szczepienia[5].
Mozambik malaria: ze względu na duże ryzyko infekcji, podróżnym z reguły zaleca się dodatkową ochronę w postaci chemioprofilaktyki; na konsultacji lekarskiej w TropicalMed można uzyskać receptę na odpowiednie leki przeciwmalaryczne.
Mozambik jak się przygotować: ryzyko obu chorób można minimalizować, stosując solidną ochronę przed ukąszeniami komarów w postaci repelentów, moskitier oraz zakrywania jak największej powierzchni ciała odzieżą z długimi rękawami i nogawkami.
Pozostałe zasady profilaktyki i szczepienia Mozambik
W Mozambiku istnieje kilka innych zagrożeń zdrowotnych, przed którymi warto się zabezpieczyć. Oto krótka informacja na temat tych chorób oraz zalecanych szczepionkach i środkach zapobiegawczych:
Meningokoki – zakażenie meningokokami (drogą kropelkową) może skończyć się zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych i/lub sepsą. Szczepienie zaleca się głównie osobom planującym zakwaterowanie w obłożonych obiektach noclegowych i przebywanie w skupiskach ludzkich.
Wścieklizna – to śmiertelnie groźna choroba przenoszona przez ugryzienia zainfekowanych zwierząt (głównie psów i nietoperzy), które ze względu na zaniedbanie profilaktyki są w Mozambiku powszechnie spotykane[6]. Jako że dostęp do pełnej profilaktyki poekspozycyjnej (z immunoglobuliną) w razie ewentualnego ataku zwierzęcia może być tam utrudniony, lepiej zaszczepić się przed podróżą.
WZW B– przewlekłe nosicielstwo wirusa zapalenia wątroby typu B może prowadzić do marskości i raka tego narządu. Do zakażenia dochodzi przez krew i/lub drogą płciową, a Mozambik jest znacznie bardziej obciążony tą chorobą niż Polska, co zwiększa ryzyko infekcji[7].
Skojarzone szczepienia Mozambik: obowiązek szczepienia na WZW B działa w Polsce od lat 1994-96, toteż część podróżnych nie musi zaprzątać sobie głowy immunizacją. Pozostali mogą rozważyć trzydawkowe szczepienie skojarzone na oba typy WZW, które jest dostępne w TropicalMed.
W ten sam sposób co wirus zapalenia wątroby typu B rozprzestrzenia się też HIV. Raporty projektu UNAIDS dla Mozambiku są naprawdę alarmujące – spory odsetek tamtejszej ludności stanowią nosiciele wirusa, toteż ryzyko zakażenia się w podróży jest wysokie[8]. Jako że na HIV nie ma szczepień, to zaleca się unikanie kontaktu z krwią oraz stosunków seksualnych bez zabezpieczeń. Szczegóły w: HIV i AIDS.
Mając wstępny plan wycieczki do Mozambiku, należy skonsultować się z lekarzem lub kliniką medycyny podróży, aby dostosować plan szczepień i środków zapobiegawczych do indywidualnych potrzeb i okoliczności. Należy pamiętać, że ochrona zdrowia powinna trwać także po powrocie z podróży. Zauważając u siebie jakiekolwiek niepokojące oznaki (np. biegunkę, wymioty czy gorączkę), warto zgłosić je swojemu lekarzowi i poinformować go o niedawnej podróży do Mozambiku.
Aby nie narażać się na zachorowanie, warto zainwestować w swoje zdrowie, poddając się zalecanym szczepieniom. Ile kosztują one w ośrodku medycyny podróży TropicalMed?
Szczepienia do Mozambiku koszt – jak zaoszczędzić z TropicalMed?
Łączny koszt szczepień może być zróżnicowany, w zależności od ilości i rodzaju szczepionek niezbędnych konkretnemu podróżnemu. Przykładowo, preparaty na dur brzuszny (w formie zastrzyku), meningokoki czy tężec (dawka przypominająca) wymagają pojedynczego zaaplikowania, a inne (np. dwudawkowe na WZW A czy trzydawkowe na wściekliznę) trzeba podawać kilka razy. Cennik TropicalMed zawiera stawki za pojedyncze dawki szczepionek. Chociaż zalecenia są indywidualne, to koszt kwalifikacji lekarskiej i wystawienia jest taki sam dla każdego i wynosi --- zł. Podobnie jest z ceną wystawienia żółtej książeczki.
Obowiązkowe szczepienia do Mozambiku koszt:jednodawkowy preparat na żółtą febrę kosztuje 329 zł, natomiast wystawienie żółtej książeczki 45 zł. Do tego trzeba doliczyć kwalifikację do szczepienia.
W ofercie TropicalMed znajdują się przystępne cenowo pakiety szczepień (np. Afryka Light), które pozwalają na uodpornienie na najważniejsze choroby bez wydawania fortuny. Sprawdź cennik i przekonaj się, ile możesz zaoszczędzić!
Mozambik jak się przygotować, co uwzględnić w planie wycieczki?
Rajskie plaże nad Oceanem Indyjskim, tętniące życiem parki narodowe, zabytki architektury kolonialnej i smakowita kuchnia to tylko niektóre atrakcje Mozambiku, które warto odkryć, zanim zrobią to inni. Poniższe informacje na temat tego, czy w Mozambiku jest bezpiecznie, jaki jest tam klimat oraz atrakcje, mogą być przydatne dla osób planujących podróż do tego fascynującego kraju.
Mozambik – co warto wiedzieć
Stolica: Maputo; warta uwagi jest architektura miasta, np. jeden z najładniejszych dworców kolejowych na świecie
Język: portugalski, w hotelach i restauracjach można porozumieć się po angielsku
Waluta: metical (MZN); zabroniony jest przywóz i wywóz miejscowej waluty
Wiza: niezbędna podczas wjazdu i pobytu
Klimat: podrównikowy; występuje pora deszczowa od października do marca oraz pora sucha od kwietnia do września
Plaże: dzięki długiej linii brzegowej kraj ma wiele malowniczych, piaszczystych plaż – aby je odwiedzić, warto zatrzymać się w Capo Delgado czy Inhambane
Flora i fauna: Park Narodowy Archipelagu Bazaruto otoczony turkusowymi wodami z rafami koralowymi jest domem dla takich morskich zwierząt jak delfiny, żółwie morskie oraz diugonie
Transport: najpowszechniejszym środkiem są autobusy oraz mikrobusy
Bezpieczeństwo: przed wyjazdem warto zarejestrować się w systemie Odyseusz, a będąc w kraju należy zachować szczególną ostrożność ze względu na zagrożenie terrorystyczne
Kuchnia: lokalnym posiłkiem jest gulasz matata; słynna jest także marynata piri-piri z dodatkiem papryczek chili, z którą podaje się m.in. krewetki
Kiedy plan wycieczki jest już gotowy, należy zgłosić się do ośrodka medycyny podróży. TropicalMed oferuje preparaty ochronne na niemal wszystkie choroby wymienione w artykule (poza COVID-19). W ośrodku można też liczyć na profesjonalną poradę w sprawie chemioprofilaktyki malarii (+ receptę). Zapewnienie odpowiedniej profilaktyki medycznej jest kluczowe dla bezpiecznej i udanej podróży do Mozambiku. Kliknij "Zapisz się na szczepienie" i zarejestruj się za pomocą wygodnego i łatwego w obsłudze systemu online.
Serdecznie zapraszamy na wizytę!
FAQ - często zadawane pytania
Jakie szczepienia do Mozambiku są zalecane?
W zależności od indywidualnych potrzeb i specyfiki podróży, mogą przydać się uodpornienie na WZW A i/lub B, dur brzuszny, dengę, cholerę, meningokoki i wściekliznę, oraz szczepienia rutynowe (na tężec i polio).
Czy do Mozambiku potrzebne są szczepienia?
Obostrzenia COVID-19 zostały zniesione, natomiast szczepienie przeciw żółtej febrze jest obowiązkowe od 1. roku życia dla osób przybywających z krajów endemicznych (także w tranzycie lotniczym >12h).
Gdzie bez kolejek wykonam szczepienia do Mozambiku w Krakowie?
Szczepienia Mozambik Kraków czekają w ośrodku medycyny tropikalnej i poradni chorób zakaźnych TropicalMed, znajdującym się pod adresem Wrocławska 53D, 30-011 Kraków. To miejsce odznacza się szybkimi terminami wizyt – także w godzinach popołudniowych oraz w soboty!
Na co uważać w Mozambiku?
W Mozambiku należy uważać na jedzenie i picie, których spożycie może grozić wieloma groźnymi infekcjami. Poza tym należy unikać kontaktu ze zwierzętami i chronić się przed ukąszeniami owadów. Poza tym trzeba pamiętać o stosowaniu zabezpieczeń podczas stosunków oraz kremów z filtrem UV przy wychodzeniu na słońce.
Czy trzeba przygotować się przed wizytą?
Zanim udasz się na szczepienie doustne (np. przeciw cholerze), ważne jest, abyś przez godzinę przed wizytą powstrzymał/a się od jedzenia, picia i przyjmowania leków. Natomiast, przygotowując się do szczepienia iniekcyjnego, wybierz ubranie, które ułatwi dostęp do ramienia. Na wizytę przygotuj informacje o swoim stanie zdrowia i historii szczepień, plan podróży oraz dokument tożsamości.