Wysokie ryzyko chorób zakaźnych i nierozwinięta służba zdrowia to wyzwania dla zdrowia publicznego w Sudanie. O ile obostrzenia COVID-19 zostały formalnie zniesione, to szczepienia na żółtą febrę mogą być obowiązkowe. Zaleca się też szczepienia rutynowe (głównie na tężec i odrę) oraz inne: na meningokoki, dengę, WZW A i B, dur brzuszny, polio, wściekliznę i cholerę (w zależności od specyfiki wycieczki). Po indywidualne wytyczne dotyczące immunizacji najlepiej zgłosić się 6-8 tygodni przed wyjazdem do Sudanu.
Sudan jak się przygotować do podróży w trzech krokach?
Sudan to nieoczywista destynacja turystyczna, która posiada jednak kilka starożytnych zabytków, atrakcyjnych szczególnie dla miłośników historii i kultury nubijskiej (np. Piramidy Meroe). Tamtejsze obszary pustynne przyciągają natomiast fanów ekstremalnych przygód i zapierających dech w piersiach krajobrazów. Aby w pełni wykorzystać swój czas spędzony w Sudanie, trzeba solidnie przygotować się pod kątem zdrowia i zgłosić się na wizytę w ośrodku medycyny podróży – najlepiej 6-8 tygodni wcześniej.
Warto zadbać o swoje zdrowie przed wyjazdem. Sudan jest bowiem obciążony wieloma chorobami zakaźnymi, a tamtejsza służba zdrowia jest niedostatecznie rozwinięta. Wyczerpujący lot i nagła zmiana klimatu to natomiast czynniki, które zwiększają podatność turysty na różnego rodzaju infekcje.
1. Sudan szczepienia obowiązkowe – czy trzeba wyrabiać żółtą książeczkę?
Sudan informacje o obostrzeniach COVID-19: to według najnowszych danych (z 28.10.2022 r.) zostały one zniesione; nie trzeba więc okazywać żadnych certyfikatów ani wykonywać testów przed lub po przyjeździe.
Sudan szczepienia obowiązkowe na żółtą febrę: zagrożenie tą chorobą tropikalną przenoszoną przez komary występuje na południe od Sahelu. Sudan jest jednym z 20 krajów na świecie, w których może być wymagana żółta książeczka. Immunizację (zalecaną już od 9. miesiąca życia) warto rozważyć nie tylko ze względu na swobodę podróżowania, ale także bezpieczeństwo – żółta febra stanowi poważne zagrożenie zdrowia publicznego w Sudanie.
Obowiązkowe szczepienia do Sudanu koszt: jednodawkowy Stamaril na żółtą febrę kosztuje 279 zł, kwalifikacja lekarska niezbędna przed podaniem preparatu 60 zł, natomiast wyrobienie żółtej książeczki – 35 zł.
2. Jakie szczepienia do Sudanu może zalecić lekarz medycyny podróży?
Lista szczepień zalecanych do Sudanu może być mniej lub bardziej obszerna, w zależności od specyfiki konkretnej podróży i planowanych aktywności. Dlatego warto zgłosić się po indywidualne wytyczne w tym zakresie.
Pobyt hotelowy zagrożenia | Wycieczka objazdowa zagrożenia |
- szczepienia rutynowe
- żółta febra
- WZW A i B
- dur brzuszny
- meningokoki
- denga
+ profilaktyka malarii | - szczepienia rutynowe
- żółta febra
- WZW A i B
- dur brzuszny
- cholera
- wścieklizna
- polio
+ profilaktyka malarii |
O tym, jak przebiegają poszczególne choroby oraz komu mogą zagrażać podczas pobytu w Sudanie, można dowiedzieć się z dalszej części artykułu.
Sudan szczepienia rutynowe
Sudan jak się przygotować: przed wyjazdem należy sprawdzić swoją książeczkę szczepień i w razie potrzeby uzupełnić braki. Na które choroby warto zwrócić szczególną uwagę?
- Błonica, tężec, krztusiec – to szczepienie zalecane przed każdą podróżą; jeśli od ostatniego minęło 10 lat lub więcej, to warto rozważyć dawkę przypominającą w celu zachowania ciągłości ochrony.
- Odra, świnka, różyczka – to kolejny zestaw chorób, którym zapobiega się za pomocą jednej serii szczepień; w Sudanie odnotowuje się ogniska zakażeń odrą, więc warto się zaszczepić.
Ponadto, dostęp do szczepień poekspozycyjnych na tężca czy odrę i pomoc medyczna w razie infekcji w Sudanie, gdzie służba zdrowia jest na niskim poziomie, mogą być problematyczne.
WZW A i B
- Co to za choroby: to wirusowe zapalenie wątroby, które przenosi się głównie brudnymi rękami (WZW A) oraz przez krew i stosunki płciowe (WZW B).
- Zagrożenie w Sudanie: warunki higieniczne są tam na niskim poziomie, co sprzyja transmisji WZW A. Dodatkowo, Sudan jest krajem bardziej obciążonym WZW B niż Polska, więc ryzyko zakażenia jest większe.
- Zapobieganie: szczepienia na WZW A + szczepienia na WZW B.
Sudan szczepienia WZW A+B
Dla osób, które chcą uodpornić się na WZW A i WZW B za pomocą jednej serii szczepień, jest dostępny preparat Twinrix Adult.
- Pozostałe zasady profilaktyki: dbanie o higienę rąk, spożywanie posiłków przyrządzonych w higienicznych warunkach, picie bezpiecznej wody + unikanie stosunków bez zabezpieczeń oraz używanie sterylnych narzędzi (igieł, maszynek do golenia).
Wścieklizna
- Co to za choroba: to śmiertelna, wirusowa choroba układu nerwowego, której można się nabawić wskutek ugryzienia (rzadziej polizania) przez zainfekowane zwierzę.
- Zagrożenie w Sudanie: wścieklizna wśród psów i dzikich zwierząt (m.in. nietoperzy) w Sudanie jest powszechna, co stanowi realne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi.
- Zapobieganie: szczepienia na wściekliznę.
- Pozostałe zasady profilaktyki: unikanie kontaktu z dzikimi zwierzętami i bezpańskimi, nieznanymi psami.
Polio
- Co to za choroba: to wirusowa choroba układu nerwowego, która grozi porażeniem mięśni i niedowładami. Przenosi się głównie brudnymi rękami i przez skażoną żywność, ale także drogą kropelkową.
- Zagrożenie w Sudanie: wirus polio został wyeliminowany w Polsce, a w Sudanie ze względu na słabsze warunki higieniczno-sanitarne występuje zagrożenie odszczepionkowym wariantem wirusa.
- Zapobieganie: szczepienie na polio.
Sudan szczepienia 4w1
W TropicalMed dostępne są szczepionki Adacel Polio i Boostrix Polio, które dają odporność na błonicę, tężec i krztusiec + na polio. To kompleksowy i szybszy sposób na uodpornienie przed podróżą.
- Pozostałe zasady profilaktyki: przestrzeganie higieny osobistej i żywienia.
Meningokoki
- Co to za choroba: to bakteryjna choroba przenosząca się drogą kropelkową w skupiskach ludzkich. Może doprowadzić do zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i (rzadziej) do sepsy.
- Zagrożenie w Sudanie: kraj leży w tzw. pasie zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, czyli obszarze wzmożonego ryzyka epidemii choroby meningokokowej.
- Zapobieganie: szczepienie na meningokoki.
- Pozostałe zasady profilaktyki: unikanie obłożonych hoteli i innych zatłoczonych miejsc.
Denga
- Co to za choroba: to wirusowa choroba przenoszona przez komary, która może przybrać formę groźnej gorączki krwotocznej.
- Zagrożenie w Sudanie: występują tam gatunki komarów przenoszące dengę, a w ostatnim czasie odnotowuje się więcej zachorowań niż zazwyczaj. Dodatkowo, przeciętny turysta nie ma żadnej odporności na tę chorobę.
- Zapobieganie: szczepienie na dengę.
- Pozostałe zasady profilaktyki: unikanie ukąszeń komarów za pomocą moskitier, repelentów i odzieży z długimi rękawami i nogawkami.
Cholera
- Co to za choroba: to bakteryjna choroba biegunkowa, która może szybko doprowadzić do odwodnienia. Przenosi się brudnymi rękami i drogą pokarmową.
- Zagrożenie w Sudanie: są tam słabe warunki higieniczno-sanitarne, a ze względu na to, że w Polsce cholera praktycznie nie występuje, przeciętny podróżny nie ma żadnej odporności na tę chorobę.
- Zapobieganie: szczepienia przeciw cholerze.
- Pozostałe zasady profilaktyki: przestrzeganie zasad higieny osobistej i żywienia.
Dur brzuszny
- Co to za choroba: to bakteryjna infekcja objawiająca się gorączką i dolegliwościami ze strony układu pokarmowego, która przenosi się drogą pokarmową i brudnymi rękami.
- Zagrożenie w Sudanie: słabe warunki higieniczne wpływają na rozprzestrzenianie się pałeczek duru brzusznego; choroba jest bardzo rzadka w Polsce, co oznacza zerową odporność wśród turystów.
- Zapobieganie: szczepienia na dur brzuszny.
Preparat doustny lub iniekcyjny
W TropicalMed są dostępne szczepionki na dur brzuszny w formie zastrzyku lub doustnych kapsułek.
- Pozostałe zasady profilaktyki: dbanie o higienę osobistą i żywienia – m.in. mycie warzyw i owoców, picie butelkowanej/przegotowanej wody itd., mycie rąk przed posiłkami.
W Sudanie występują choroby tropikalne takie jak afrykańska gorączka kleszczowa, chikungunya oraz malaria, więc ważna jest solidna ochrona przed ukąszeniami owadów i pajęczaków. W przypadku ostatniej z wymienionych chorób dobrze jest też zgłosić się do lekarza medycyny tropikalnej po receptę na odpowiednie leki przeciwmalaryczne.
Jako że dostęp do bezpiecznej i czystej wody w Sudanie może być ograniczony, warto pamiętać o profilaktyce biegunek podróżnych. W bagażu nie może zabraknąć m.in. środki do dezynfekcji rąk, elektrolity oraz odpowiednie leki.
Co jeszcze warto wiedzieć przed podróżą?
Sudan ma bogatą historię i kulturę, które można odkrywać poprzez zwiedzanie zabytków architektury sakralnej, pomników starożytnych cywilizacji czy muzeów. Oto kilka przydatnych informacji, które mogą pomóc w zaplanowaniu podróży.
Sudan – co warto wiedzieć
Stolica: Chartum – znajdujące się tam Muzeum Narodowe jest pełne starożytnych eksponatów i starannych rekonstrukcji świątyń
Język: arabski i angielski
Waluta: funt sudański (SDG); pieniądze można swobodnie wymieniać w kantorach prywatnych i bankach
Wiza: Polacy potrzebują wizy do Sudanu; najbliższa ambasada, w której można wyrobić dokument, znajduje się w Berlinie
Klimat: gorący i suchy (pustynie na północy i sawanny na południu)
Flora i fauna: rafa koralowa Sanganeb, zatoka Dungonab oraz wyspa Mukkawar to miejsca występowania raf koralowych i lasów namorzynowych i siedliska ssaków morskich, ryb i ptaków
Transport: należy pamiętać o uzyskaniu pozwolenia na podróżowanie od tamtejszego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych; w Sudanie działają połączenia autobusowe, a samochodem można jeździć na podstawie międzynarodowego prawa jazdy
Bezpieczeństwo: jako że sytuacja polityczno-społeczna w Sudanie jest naprawdę napięta, zagrożenie jest dość duże; trzeba bezwzględnie stosować się do zasad bezpieczeństwa i zarejestrować podróż w systemie Odyseusz
Kuchnia: warte spróbowania podczas pobytu w Sudanie są m.in. pasta shahan ful na bazie fasoli czy naleśniki kisra
Jeśli chodzi o przygotowanie do wycieczki pod kątem zdrowia, najlepiej zostawić to profesjonalistom i zgłosić się do lekarza medycyny podróży w TropicalMed. To miejsce w którym można liczyć nie tylko na indywidualną, merytoryczną konsultację, ale także na receptę na leki przeciwmalaryczne oraz kompleksowe szczepienia ochronne. W ofercie TropicalMed występują preparaty solo oraz w przystępnych cenowo pakietach, które pozwalają zaoszczędzić na immunizacji (sprawdź: szczepienia do Sudanu koszt).
Serdecznie zapraszamy na wizytę!
FAQ - często zadawane pytania
Jakie szczepienia do Sudanu są zalecane?
Podróżnym szczególnie zaleca się szczepienia rutynowe na tężec i odrę. Poza tym, w zależności od specyfiki wycieczki, może przydać się uodpornienie na meningokoki, dengę, WZW A i B, dur brzuszny, polio, wściekliznę czy cholerę. Listę zalecanych szczepionek otrzymuje się na indywidualnej konsultacji lekarskiej w TropicalMed.
Czy w Sudanie jest bezpiecznie?
Bardzo napięta sytuacja polityczno-społeczna oraz zagrożenie chorobami zakaźnymi wpływają na bezpieczeństwo podróżnych. Należy więc pamiętać o przestrzeganiu zasad ostrożności oraz profilaktyki chorób przed i podczas wyjazdu.
Czy do Sudanu potrzebne są szczepienia?
Od przyjezdnych do Sudanu może być wymagany certyfikat szczepienia na żółtą febrę; warto więc zgłosić się po aktualne informacje do lekarza medycyny podróży. Uodpornienie jest nie tylko obowiązkowe, ale także zalecane osobom wybierającym się na południe Sudanu.
Gdzie i kiedy zgłosić się na szczepienia do Sudanu?
Szczepienia Sudan Kraków są dostępne w ośrodku medycyny podróży i poradni chorób zakaźnych TropicalMed przy ul. Wrocławskiej 53D/U. Wizytę najlepiej umówić 6-8 tygodni przed wylotem, jednak jeśli czasu jest mniej, to można zgłosić się do lekarza z mniejszym wyprzedzeniem.