Sudan szczepienia: jak zaplanować zdrową podróż?

Sudan jak się przygotować do podróży w trzech krokach?

Sudan to nieoczywista destynacja turystyczna, która posiada jednak kilka starożytnych zabytków, atrakcyjnych szczególnie dla miłośników historii i kultury nubijskiej (np. Piramidy Meroe). Tamtejsze obszary pustynne przyciągają natomiast fanów ekstremalnych przygód i zapierających dech w piersiach krajobrazów. Aby w pełni wykorzystać swój czas spędzony w Sudanie, trzeba solidnie przygotować się pod kątem zdrowia i zgłosić się na wizytę w ośrodku medycyny podróży – najlepiej 6-8 tygodni wcześniej.

Dla bezpieczeństwa osób planujących odwiedzić Sudan szczepienia są kluczowe. Ten kraj jest bowiem obciążony wieloma chorobami zakaźnymi, a tamtejsza służba zdrowia jest niedostatecznie rozwinięta. Wyczerpujący lot i nagła zmiana klimatu to natomiast czynniki, które zwiększają podatność turysty na różnego rodzaju infekcje. 

1. Sudan szczepienia obowiązkowe – czy trzeba wyrabiać żółtą książeczkę?

Sudan informacje o COVID-19: według najnowszych danych (z 28.10.2022 r.) wszelkie obostrzenia zostały zniesione; nie trzeba więc okazywać żadnych certyfikatów ani wykonywać testów przed lub po przyjeździe^[1].

Sudan szczepienia obowiązkowe na żółtą febrę: to jedno z 20 miejsc na świecie, gdzie wymóg uodpornienia na żółtą febrę dotyczy wszystkich od 1. roku życia^[2]. Zagrożenie tą chorobą tropikalną przenoszoną przez komary występuje na południu kraju^[3]. Immunizacja jest ważna nie tylko ze względu na swobodę podróżowania, ale także bezpieczeństwo – żółta febra może mieć groźny przebieg z żółtaczką i krwotokami zewnętrznymi i wewnętrznymi, prowadzącymi do wstrząsu, a nawet śmierci.

Obowiązkowe szczepienia do Sudanu koszt: jednodawkowy preparat na żółtą febrę kosztuje 339 zł, kwalifikacja lekarska niezbędna przed podaniem preparatu 70 zł, natomiast wyrobienie żółtej książeczki – 45 zł.

2. Jakie szczepienia do Sudanu może zalecić lekarz medycyny podróży?

Lista szczepień zalecanych do Sudanu może być mniej lub bardziej obszerna, w zależności od specyfiki konkretnej podróży. Termin i planowane aktywności to ważne czynniki wpływające na to, czy w Sudanie jest bezpiecznie pod kątem zdrowia. Warto więc zgłosić się po indywidualne wytyczne w tym zakresie.

O tym, jak przebiegają poszczególne choroby oraz komu mogą zagrażać podczas pobytu w Sudanie, można dowiedzieć się z dalszej części artykułu.

Sudan szczepienia rutynowe

Przed wyjazdem należy sprawdzić swoją książeczkę szczepień i w razie potrzeby uzupełnić braki. Na które choroby figurujące w polskim PSO (Programie Szczepień Ochronnych) warto zwrócić szczególną uwagę?

• Błonica, tężec, krztusiec – jeśli od ostatniego szczepienia minęło 10 lat lub więcej, to warto rozważyć dawkę przypominającą w celu zachowania ciągłości ochrony przed groźnymi chorobami układu oddechowego (błonica i krztusiec) oraz infekcją neurologiczną, jaką jest tężec.
• Odra, świnka, różyczka – to kolejny zestaw chorób, którym zapobiega się za pomocą jednej serii szczepień; w Sudanie odnotowuje się ogniska zakażeń odrą, wirusową chorobą zakaźną w wysoką gorączką i wysypką^[4] . Choroba jest niezwykle zakaźna (przenosi się drogą kropelkową) i może mieć poważne powikłania u dorosłych, dlatego warto uzupełnić/wykonać szczepienie na odrę. 
• Polio – to wirusowa choroba układu nerwowego, która grozi porażeniem mięśni i niedowładami. Przenosi się głównie brudnymi rękami i przez skażoną żywność, ale także drogą kropelkową. Wirusa polio wyeliminowano w Polsce, a w Sudanie ze względu na słabsze warunki higieniczno-sanitarne występuje zagrożenie odszczepionkowym wariantem. Dlatego zaleca się pojedynczą dawkę przypominającą.

Dostęp do szczepień poekspozycyjnych na tężca czy odrę i pomoc medyczna w razie infekcji w Sudanie, gdzie służba zdrowia jest na niskim poziomie, mogą być problematyczne.

WZW typu A i B

• Co to za choroby: to wirusowe zapalenie wątroby, które przenosi się głównie brudnymi rękami (WZW A) oraz przez krew i stosunki płciowe (WZW B); może przypominać infekcję grypopodobną, mieć ostry przebieg m.in. ze zgagą, zdęciami, nudnościami czy żółtaczką, albo przejść w stan przewlekły grożący marskością i/lub rakiem wątroby (raczej tylko WZW B).
• Zagrożenie w Sudanie: warunki higieniczne są tam na niskim poziomie, co sprzyja transmisji WZW A. Dodatkowo, Sudan jest krajem bardziej obciążonym WZW B niż Polska, więc ryzyko zakażenia jest większe^[5].
• Zapobieganie: dwudawkowe szczepienia na WZW A + trzydawkowe szczepienia na WZW B.
• Pozostałe zasady profilaktyki: dbanie o higienę rąk, spożywanie posiłków przyrządzonych w higienicznych warunkach, picie bezpiecznej wody + unikanie stosunków bez zabezpieczeń oraz używanie sterylnych narzędzi (igieł, maszynek do golenia). 

Wścieklizna

• Co to za choroba: to śmiertelna, wirusowa choroba układu nerwowego, która może mieć formę mózgową lub porażenną; można się jej nabawić wskutek ugryzienia (rzadziej polizania) przez zainfekowane zwierzę.
• Zagrożenie w Sudanie: wścieklizna wśród psów i dzikich zwierząt (m.in. nietoperzy) w Sudanie jest powszechna, co stanowi realne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi^[6].
• Zapobieganie: szczepienia na wściekliznę (zazwyczaj trzydawkowe, w dniu 0, 7 i 21-28).
• Pozostałe zasady profilaktyki: unikanie kontaktu z dzikimi zwierzętami i bezpańskimi, nieznanymi psami.

O tym, czy w Sudanie jest bezpiecznie pod kątem zdrowia, decydują podjęte działania profilaktyczne przed wyjazdem. Na miejscu może być problem z kompleksową pomocą (szczepienie + immunoglobulina) w razie pokąsania przez chore zwierzę. Dlatego warto uodpornić się przed wyjazdem, by uprościć procedury profilaktyki poekspozycyjnej.

Meningokoki

• Co to za choroba: to bakteryjna choroba przenosząca się drogą kropelkową w skupiskach ludzkich. Może doprowadzić do zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i (rzadziej) do sepsy.
• Zagrożenie w Sudanie:  kraj leży w tzw. pasie zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, czyli obszarze wzmożonego ryzyka epidemii choroby meningokokowej^[7].
• Zapobieganie: jednodawkowe szczepienie na meningokoki.
• Pozostałe zasady profilaktyki: unikanie obłożonych hoteli i innych zatłoczonych miejsc.

Denga

• Co to za choroba: to wirusowa choroba przenoszona przez komary, która może przybrać formę groźnej gorączki krwotocznej.
• Zagrożenie w Sudanie: występują tam gatunki komarów przenoszące dengę, a w ostatnim czasie odnotowuje się więcej zachorowań niż zazwyczaj^[8].
• Zapobieganie: dwudawkowe szczepienie na dengę (miesiąc 0 i 3)
• Pozostałe zasady profilaktyki: unikanie ukąszeń komarów za pomocą moskitier, repelentów i odzieży z długimi rękawami i nogawkami.

Cholera

• Co to za choroba: to bakteryjna choroba biegunkowa, która może szybko doprowadzić do odwodnienia. Przenosi się brudnymi rękami i drogą pokarmową.
• Zagrożenie w Sudanie: są tam słabe warunki higieniczno-sanitarne, a ze względu na to, że w Polsce cholera praktycznie nie występuje, przeciętny podróżny nie ma żadnej odporności na tę chorobę.
• Zapobieganie: jedno- lub wielodawkowe szczepienia przeciw cholerze.
• Pozostałe zasady profilaktyki: przestrzeganie zasad higieny osobistej i żywienia.

Dur brzuszny

• Co to za choroba: to bakteryjna infekcja objawiająca się gorączką i dolegliwościami ze strony układu pokarmowego, która przenosi się drogą pokarmową i brudnymi rękami.
• Zagrożenie w Sudanie: słabe warunki higieniczne wpływają na rozprzestrzenianie się pałeczek duru brzusznego; choroba jest bardzo rzadka w Polsce, co oznacza zerową odporność wśród turystów.
• Zapobieganie: szczepienia na dur brzuszny.
• Pozostałe zasady profilaktyki: dbanie o higienę osobistą i żywienia – m.in. mycie warzyw i owoców, picie butelkowanej/przegotowanej wody itd., mycie rąk przed posiłkami.

3. Sudan informacje o profilaktyce – jak zapobiegać pozostałym chorobom?

W Sudanie występują choroby tropikalne takie jak afrykańska gorączka kleszczowa, chikungunya oraz malaria, więc ważna jest solidna ochrona przed ukąszeniami owadów i pajęczaków^[9]. W przypadku ostatniej z wymienionych chorób dobrze jest też zgłosić się do lekarza medycyny tropikalnej po receptę na odpowiednie leki przeciwmalaryczne.

Jako że dostęp do bezpiecznej i czystej wody w Sudanie może być ograniczony, warto pamiętać o profilaktyce biegunek podróżnych. W bagażu nie może zabraknąć m.in. środki do dezynfekcji rąk, elektrolity oraz odpowiednie leki.

Jako że w Sudanie panuje ogromne nasłonecznienie, bardzo ważna jest ochrona przed słońcem. Przewiewna, ale zasłaniająca skórę odzież, nakrycie głowy, okulary przeciwsłoneczne oraz krem z filtrem to ważne elementy wyposażenia, chroniące przed udarem i bolesnymi poparzeniami.

Na koniec warto wspomnieć o ryzyko choroby wysokościowej u osób wybierających się w wysokie góry (powyżej 2500 m n.p.m.) np. na szczyt Deriba Caldera. Trzeba wiedzieć odwiedzając Sudan jak się przygotować do tego typu wyprawy. Ważne jest też, by w apteczce znalazły się odpowiednie leki na chorobę wysokościową, zapobiegające chorobie górskiej i łagodzące objawy wysokościowego zapalenia mózgu i/lub płuc.

Więcej informacji o lekach na malarię, biegunki podróżnych i chorobę wysokościową oraz pozostałych elementach wyposażenia podróżnego można przeczytać tutaj: apteczka podróżna.

Szczepienia do Sudanu koszt – ile kosztują solo i w zestawie?

Zgłaszając się do TropicalMed przed wyjazdem do Sudanu, można liczyć na indywidualne zalecenia dotyczące immunizacji i pozostałych zasad profilaktyki. W naszym ośrodku można wykonać wszystkie zalecane szczepienia wymienione w artykule. Przed podaniem jakiegokolwiek niezbędna jest jednak wnikliwa kwalifikacja w cenie 70 zł. Dopiero po wykluczeniu przeciwwskazań można zaaplikować preparat/y.

W ofercie TropicalMed występują preparaty solo (ceny za pojedynczą dawkę) oraz w przystępnych cenowo pakietach, które pozwalają zaoszczędzić na immunizacji. Sprawdź: szczepienia do Sudanu koszt i przekonaj się, że uodpornienie przed podróżą wcale nie musi wiązać się z wydaniem fortuny!

Co jeszcze warto wiedzieć przed podróżą?

Sudan ma bogatą historię i kulturę, które można odkrywać poprzez zwiedzanie zabytków architektury sakralnej, pomników starożytnych cywilizacji czy muzeów. Oto kilka przydatnych informacji, które mogą pomóc w zaplanowaniu podróży.

Jeśli chodzi o przygotowanie do wycieczki pod kątem zdrowia, najlepiej zostawić to profesjonalistom i zgłosić się do lekarza medycyny podróży w TropicalMed. To miejsce w którym można liczyć nie tylko na indywidualną, merytoryczną konsultację, ale także na recepty (np. na leki przeciwmalaryczne) oraz kompleksowe szczepienia ochronne. Zafunduj sobie bezpieczny wyjazd do Sudanu.

Serdecznie zapraszamy na wizytę!

FAQ - często zadawane pytania

Jakie szczepienia do Sudanu są zalecane?

Podróżnym szczególnie zaleca się szczepienia rutynowe na tężec i odrę. Poza tym, w zależności od specyfiki wycieczki, może przydać się uodpornienie na meningokoki, dengę, WZW A i B, dur brzuszny, polio, wściekliznę czy cholerę. Listę zalecanych szczepionek otrzymuje się na indywidualnej konsultacji lekarskiej w TropicalMed.

Czy w Sudanie jest bezpiecznie?

Bardzo napięta sytuacja polityczno-społeczna oraz zagrożenie chorobami zakaźnymi wpływają na bezpieczeństwo podróżnych. Należy więc pamiętać o przestrzeganiu zasad ostrożności oraz profilaktyki chorób przed i podczas wyjazdu.

Czy do Sudanu potrzebne są szczepienia?

Od przyjezdnych do Sudanu może być wymagany certyfikat szczepienia na żółtą febrę; warto więc zgłosić się po aktualne informacje do lekarza medycyny podróży. Uodpornienie jest nie tylko obowiązkowe, ale także zalecane osobom wybierającym się na południe Sudanu.

Kiedy zgłosić się na szczepienia do Sudanu?

Szczepienia Sudan Kraków są dostępne w ośrodku medycyny podróży i poradni chorób zakaźnych TropicalMed. Wizytę najlepiej umówić 6-8 tygodni przed wylotem, jednak jeśli czasu jest mniej, to można zgłosić się do lekarza z mniejszym wyprzedzeniem.

Czy trzeba przygotować się przed wizytą?

Jeśli masz w planach szczepienie doustne (przeciw cholerze lub durowi brzusznemu), zalecane jest powstrzymanie się od jedzenia, picia i przyjmowania leków przez co najmniej godzinę przed wizytą. Na szczepienie iniekcyjne warto przyszłość w komfortowym ubraniu, co ułatwi proces wkłucia igły. Dokument tożsamości oraz przynajmniej wstępny harmonogram podróży to ważne rzeczy, które należy zabrać ze sobą do TropicalMed.

Gdzie można w Krakowie zaszczepić się do Sudanu?

Zanim wyruszysz za granicę do Sudanu, upewnij się, że masz pełen zestaw zalecanych szczepień. Udaj się do TropicalMed, mieszczącego się pod adresem Wrocławska 53D, 30-011 Kraków, by wygodnie i bez kolejek poddać się zalecanej immunizacji.