Szczepienia Ukraina: na co się uodpornić przed podróżą?

Ukraina COVID-19 i zasady wjazdu – co warto wiedzieć przed podróżą?

Ukraina słynie z pięknych krajobrazów oraz bogatej historii i kultury – wszystko to przyciąga turystów z różnych części świata. Jako że w ostatnim czasie warunki sanitarne w tym kraju się pogorszyły, a zagrożenie różnymi chorobami wzrosło, przed wyjazdem (najlepiej 6-8 tygodni wcześniej) warto zgłosić się do lekarza medycyny podróży po zalecenia dotyczące profilaktyki chorób. Jedną z najskuteczniejszych metod zapobiegania infekcjom są szczepienia na Ukrainę.

Przed wyjazdem trzeba wiedzieć, że wszyscy podróżni są zobowiązani do posiadania odpowiedniej polisy ubezpieczeniowej, pokrywającej koszty ewentualnego leczenia. Podróżując samochodem, niezbędne jest też wyrobienie tzw. zielonej karty.

Ukraina COVID-19: według najnowszych danych IATA z 03.11.2023 r., wszelkie obostrzenia dla podróżnych związane z koronawirusem zostały zniesione^[1] .

Chociaż szczepienia na Ukrainie nie jest obowiązkowa, to ze względu na duże obciążenie chorobami (szczególnie w ostatnim czasie), warto zadbać o swoje zdrowie.

Ukraina szczepienia zalecane – przed jakimi chorobami warto się chronić?

Należy pamiętać, że choroby z Ukrainy przenoszą się na różne sposoby, a sytuacja epidemiologiczna w poszczególnych obwodach może się różnić. Dlatego wytyczne od lekarza medycyny podróży mają charakter indywidualny. Oto zalecenia o charakterze ogólnym:

Wymagania od studentów: od kandydatów na studia w ukraińskich uczelniach może być wymagane zaświadczenie od lekarza o braku przeciwwskazań do podjęcia kształcenia oraz negatywny wynik testu na HIV^[2].

Choroby z Ukrainy związane z warunkami higienicznymi

WZW typu A oraz dur brzuszny przenoszą się głównie brudnymi rękami oraz przez skażoną żywność i wodę. Jako że warunki sanitarne nie są w tym kraju najlepsze, to ryzyko zakażenia jest naprawdę duże. MSZ przestrzega przed ogniskami WZW A i duru brzusznego – szczególnie latem na południu Ukrainy^[3]. Aby cieszyć się zdrowiem na wakacjach, zaleca się m.in.:

• unikanie picia wody z kranu,
• szczepienia na WZW A i dur brzuszny,
  
• higiena rąk (szczególnie przed posiłkami),
  
• spożywanie bezpiecznej żywności, tj. przygotowywanej w higienicznych warunkach.
  

WZW typu A objawia się podobnie jak wspomniany wariant B, z tą różnicą, że raczej nie przechodzi w stan przewlekły. Choroba może być bezobjawowa/łagodna (głównie u dzieci) albo przybrać postać ostrej infekcji wątroby opisanej wyżej.

Dur brzuszny to bakteryjna infekcja z wysoką gorączką, zaparciami, wysypką (zazwyczaj na brzuchu i klatce piersiowej), nudnościami czy bólem brzucha. Nieleczona (lub leczona nieodpowiednio) choroba może doprowadzić m.in. do krwotoków wewnętrznych i uszkodzeń narządów.

Ukraina szczepienia na dur i WZW A: atutem TropicalMed jest szeroka oferta szczepionek na obie te choroby; w ośrodku dostępne są preparaty dla dzieci i dorosłych na WZW A (dwie dawki, druga w ciągu 6-12 miesięcy) oraz szczepionki iniekcyjne (jednodawkowe) i doustne (trzydawkowe, w dniu 1-3-5) na dur brzuszny.

Rutynowe szczepienia Ukraina

Ze względu na słabe wyposażenie szpitali i konieczność samodzielnego pokrywania kosztów opieki medycznej i lekarstw w podróży, ryzyko infekcji wzrasta. Dodatkowo, ukraiński kalendarz szczepień różni się od polskiego, a ze względu na niższy poziom wyszczepienia, odporność populacyjna zaczyna zawodzić. Warto więc sprawdzić swoją historię immunizacji i uzupełnić ewentualne braki. Szczególnie ważne są:

• Dawka przypominająca na tężec, błonicę i krztusiec – jest zalecana raz na 10 lat; o regularną immunizację warto zadbać m.in. ze względu na to, że ukraiński kalendarz szczepień nie uwzględnia dawek przypominających na krztusiec (ryzyko zakażenia jest znacznie większe).
• Szczepienie na odrę (+ świnkę i różyczkę) – MSZ przestrzega przed wzrostem zakażeń wirusem odry, szczególnie na zachodzie Ukrainy i w Kijowie; jako że część Polaków jest zaszczepiona tylko jedną dawką (lub niezaszczepiona wcale), zaleca się uzupełnienie immunizacji przed wyjazdem.
• Szczepienie na WZW B – powszechną immunizację w Polsce wprowadzono od 1994-1996 roku, dzięki czemu część osób jest chroniona.

Błonica i krztusiec to poważne choroby bakteryjne, przenoszące się drogą kropelkową i atakujące głównie układ oddechowy. Obie mogą doprowadzić do uduszenia – przez napady kaszlu z gęstą wydzieliną (krztusiec) lub przez narośle na gardle czy krtani, utrudniające przepływ powietrza (błonica). Laseczki tężca wnikają do organizmu przez zanieczyszczenie rany (np. glebą czy śliną zwierząt) i mogą wywołać neurologiczną chorobę z napadami konwulsji.

Odra to z kolei choroba wirusowa o niezwykłej zakaźności (też drogą kropelkową), której charakterystycznym objawem jest wysypka na całym ciele oraz wysoka gorączka. Choroba może mieć poważne powikłania (m.in. uszkodzenie słuchu), szczególnie u osób dorosłych.

Wirusowe zapalenie wątroby typu B w podróży przenosi się przez skażoną krew oraz stosunki płciowe. Ostra infekcja z gorączką, biegunką, nudnościami, bólem w jamie brzusznej, żółtaczką i osłabieniem albo przewlekłe zakażenie grożące rozwojem marskości lub raka wątroby to skutki zachorowania na WZW B. 

Skojarzone szczepienia na Ukrainę koszt: dla osób urodzonych przed 1994 rokiem dobrym rozwiązaniem jest trzydawkowy preparat skojarzony na oba typy WZW w cenie 399 zł/dawka podawany w miesiącach 0-1-6).

Meningokoki

Wbrew powszechnej opinii, meningokoki zagrażają nie tylko dzieciom, ale także dorosłym. Bardzo łatwo przenoszą się w skupiskach ludzkich – drogą kropelkową, czyli podczas kichania, mówienia, kaszlenia itd. Mimo zagrożenia, ani polski, ani ukraiński kalendarz szczepień nie uwzględnia powszechnej immunizacji, a więc trzeba uodpornić się na własną rękę. Dawkowanie jest różne, w zależności od wybranego preparatu.

Bakterie mogą bardzo szybko (średnio w ciągu 3-4 dni) doprowadzić do inwazyjnej choroby z zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych albo sepsą, a jak już wiadomo, możliwości leczenia na Ukrainie są słabsze. Warto skonsultować z lekarzem zasadność szczepienia.

Kleszczowe zapalenie mózgu

Nazwa choroby wyraźnie wskazuje, jak przenosi się wirus kleszczowego zapalenia mózgu. Na Ukrainie największe ryzyko zakażenia występuje w obwodzie wołyńskim, chociaż szczepienia i ochrona przed ukąszeniami pajęczaków wskazana jest też osobom odwiedzającym tereny zielone w całym kraju (m.in. w obwodzie kijowskim czy karpackim)^[4]. Jako że nie ma lekarstwa na tę chorobę, immunizacja jest bardzo ważna.

Początkowo KZM objawia się podobnie jak grypa, a w zaawansowanym stadium wirus atakuje układ nerwowy i wywołuje różne symptomy, np. dla zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych są to wysoka gorączka, dezorientacja, sztywność karku, ból głowy czy nudności/wymioty. Osoby, których celem podróży jest Ukraina szczepienia na KZM powinny skonsultować z lekarzem, przedstawiając mu termin i trasę wycieczki.

Wścieklizna

Ta neurologiczna choroba zakaźna (mózgowa lub porażenna) przenosi się przez ugryzienie, rzadziej polizanie przez zainfekowane zwierzę. Jako że wirus wścieklizny jest na Ukrainie rozpowszechniony bardziej niż w Polsce, ryzyko zakażenia jest większe. Choroba praktycznie w 100% kończy się śmiercią, jeśli nie podejmie się odpowiednich kroków po narażeniu na czynnik zakaźny. Służba zdrowia jest tam obciążona, toteż możliwość pełnego, poekspozycyjnego szczepienia na Ukrainie może być utrudniona. Nie warto ryzykować, szczególnie mogąc mieć w podróży kontakt ze zwierzętami, np. podczas pieszych wędrówek poza szlakiem, odwiedzania obszarów wiejskich czy eksplorowania jaskiń.

Szczepienia na Ukrainę koszt – jak obniżyć wydatki, nie rezygnując z ochrony?

Planując wyjazd na Ukrainę 2025 trzeba mieć na względzie solidne przygotowanie pod kątem zdrowia. Kraj ten od 2022 roku zmaga się z wojną – chociaż walki prowadzone są głównie na wschodzie i na południu, to znacznemu pogorszeniu uległa służba zdrowia w całej Ukrainie. Mając już listę szczepień do wykonania przed wyjazdem, można zapoznać się z cenami (za dawkę) poszczególnych preparatów, klikając: oferta TropicalMed. Należy pamiętać, że każdorazowo na wizycie musi odbyć się kwalifikacja lekarska w cenie 70 zł.

Aby zaoszczędzić na szczepieniach, ale z nich nie rezygnować, można rozważyć preparat skojarzony na WZW A i B. Dodatkowo, jest opcja skorzystania z przystępnych cenowo pakietów (np. hotelowego), zawierających najważniejsze szczepionki wraz z kwalifikacją w obniżonych cenach.

Wyjazd na Ukrainę 2025: jakie są praktyczne informacje?

Mnóstwo historycznych miast, malownicze krajobrazy, urokliwe plaże nad Morzem Czarnym czy opuszczone po katastrofie jądrowej Czarnobyl i Prypeć to tylko niektóre przykłady miejsc budzących ciekawość turystów z całego świata. Co warto wiedzieć przed zaplanowaniem wycieczki na Ukrainę?

O ile wybór atrakcji dopasowanych do indywidualnych predyspozycji podróżnego jest prosty i przyjemny, o tyle przygotowanie pod kątem zdrowia warto zostawić specjalistom. W TropicalMed można liczyć na profesjonalną konsultację lekarską, m.in. dotyczącą tego, co zabrać do apteczki podróżnej, a także zestaw szczepień przydatnych przed podróżą.

Serdecznie zapraszamy na wizytę!

FAQ - często zadawane pytania

Gdzie wykonam szczepienia na Ukrainę w Krakowie?

Szczepienia Ukraina Kraków można wykonać w TropicalMed, ośrodku medycyny podróży znajdującym się pod adresem Wrocławska 53D, 30-011 Kraków. Przygotowanie pod kątem zdrowia przed podróżą do tego kraju jest ważne, aby cieszyć się zdrowym i bezpiecznym pobytem.

Czy na Ukrainę potrzebne są szczepienia?

Na Ukrainie nie ma obowiązku szczepienia wobec podróżnych, jednak ze względu na obciążenie wieloma chorobami, warto zadbać o swoje zdrowie przed wyjazdem do tego kraju.

Jakie szczepienia przed wyjazdem na Ukrainę?

Bardzo ważne dla podróżnych są szczepienia rutynowe (szczególnie na tężec i odrę). Poza tym warto pamiętać o uodpornieniu na żółtaczkę (A i B) oraz dur brzuszny. W zatłoczonych miejscach może przydać się szczepienie na meningokoki, a dla planujących wypoczynek na łonie natury na Ukrainie – szczepienie na wściekliznę i kleszczowe zapalenie mózgu.

Jak się przygotować do wyjazdu na Ukrainę?

Po pierwsze, trzeba zgłosić się do lekarza medycyny podróży, najlepiej 6-8 tygodni wcześniej. Po drugie, warto zgłosić swój wyjazd w systemie Odyseusz. Po trzecie, na miejscu należy przestrzegać podstawowych zasad ostrożności oraz profilaktyki chorób zakaźnych.

Czy trzeba przygotować się przed wizytą szczepienną?

Zanim udasz się na szczepienie doustne (np. na dur brzuszny), pamiętaj, aby przez godzinę przed wizytą nie spożywać posiłków, nie pić i nie przyjmować leków. Jeśli decydujesz się na szczepienie iniekcyjne, wybierz ubranie, które ułatwi odsłonięcie ramienia. Na wizytę weź dokument tożsamości i przynajmniej wstępny plan wycieczki oraz przygotuj sobie najważniejsze informacje o swoim stanie zdrowia, historii szczepień i alergiach.