Szczepienia WZW A - wszystko co musisz wiedzieć

Co to jest żółtaczka typu A (WZW A)?

WZW typu A, zwana także żółtaczką typu A/pokarmową, to jedna z tzw. chorób brudnych rąk. Oznacza to, że wirusy HAV rozprzestrzeniają się głównie przez żywność i wodę skażoną odchodami nosiciela (droga fekalno-oralna). Do infekcji może więc dojść np. wówczas, gdy chory nie zachowa należytej higieny (np. po skorzystaniu z toalety), a następnie przygotowuje posiłki dla innych (np. rodziny/przyjaciół). Drugim, choć rzadszym sposobem transmisji wirusa HAV są stosunki płciowe z nosicielem.

WZW A objawy – jak rozpoznać chorobę?

Kiedy wirus HAV przedostanie się do organizmu człowieka, rozpoczyna się tzw. okres inkubacji – to czas namnażania się drobnoustrojów, który trwa 14-50 dni (najczęściej 28).

WZW typu A objawy a zarażanie: w drugiej połowie okresu wylęgania, czyli średnio 2-3 tygodnie przed pojawieniem się jakichkolwiek objawów, nosiciel może zarażać otaczających go ludzi. Wirus jest wówczas najbardziej zakaźny.

Kiedy wirusy namnożą się w organizmie człowieka, można zaobserwować symptomy. Pojawiają się one nagle i bywają tak gwałtowne i wyniszczające, że niezbędna jest hospitalizacja. Według najnowszych danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego, żółtaczka typu A w ponad 80% przypadków w Polsce wymagała leczenia w szpitalu.

WZW typu A objawy:

• żółte gałki oczne i skóra,
• ciemna barwa moczu,
• nudności i wymioty,
• wzdęcia i dyskomfort w jamie brzusznej,
• zgaga.

Wśród powikłań po zakażeniu wirusem HAV można wyróżnić stan zapalny lub uszkodzenie wątroby.

Warto zauważyć, że WZW A objawy są bardzo podobne do zakażeń żółtaczką typu B czy C. Utrudnia to prawidłową i szybką diagnozę, która jest gwarantem skuteczniejszej kuracji i szybszego powrotu do zdrowia. Jak leczyć żółtaczkę typu A, gdy już dojdzie do zakażenia WZW typu A?

WZW typu A leczenie – jak leczyć żółtaczkę typu A?

W przypadku wirusowego zapalenia wątroby typu A leczenie polega na zwalczaniu skutków, a nie przyczyn. Zaburzenia pracy układu pokarmowego mogą doprowadzić m.in. do odwodnienia, które stanowi bezpośrednie zagrożenie życia. Aby przywrócić równowagę wodno-elektrolitową w organizmie, stosuje się więc terapię nawadniającą (doustną lub dożylną).

Kiedy układ pokarmowy nie działa tak jak powinien, niezbędna jest także dieta uzupełniająca braki witamin i minerałów. Ma to na celu zapewnienie zapotrzebowania energetycznego. Choroba bywa naprawdę wyniszczająca, toteż ważne jest także ograniczenie aktywności fizycznej. 

Wirus HAV atakuje wątrobę, której szkodzi nadmiar leków – w czasie rekonwalescencji należy więc ich unikać. Niebezpieczne są szczególnie te, które mogą wywoływać zastój żółci wątrobowej. Drożność dróg żółciowych jest bowiem niezbędna do szybkiego wydalenia drobnoustrojów chorobotwórczych z organizmu.

WZW typu A leczenie: odpoczynek, odpowiednie nawodnienie i podaż energetyczna oraz unikanie leków to wszystko, co można zrobić, aby szybciej powrócić do zdrowia. 

Szybkie wykrycie i zdiagnozowanie zakażenia wirusem HAV umożliwia przeprowadzenie tzw. PEP (profilaktyki poekspozycyjnej). Do 2 tygodni od narażenia się na działanie tych drobnoustrojów, szczepienie WZW typu A może zapobiec rozwojowi choroby. Osobom nieuodpornionym (tj. nieszczepionym nigdy wcześniej) zaleca się dodatkowo przyjęcie immunoglobuliny. 

W myśl sprawdzonej zasady, że lepiej zapobiegać niż leczyć, szczepienia żółtaczka typu A są naprawdę warte rozważenia. Kiedy szczególnie zalecana jest immunizacja?

Szczepienie WZW A przed wyjazdem

Wirus HAV występuje powszechnie niemal na całym świecie. Szczególnie obciążone chorobą są regiony o niższych standardach higieniczno-sanitarnych. Szczepienie WZW A przed wyjazdem jest często zalecane, gdyż turyści są jedną z grup podwyższonego ryzyka infekcji. Gdzie prawdopodobieństwo zachorowania na żółtaczkę pokarmową jest szczególnie wysokie?

Szczepienia WZW typu A to nie jedyny środek zaradczy. Oto kompletna lista zasad profilaktyki żółtaczki:

• uzdatnianie wody pitnej (chemiczne, termiczne lub mechaniczne);
  
• unikanie surowych/niedogotowanych potraw;
  
• mycie i/lub obieranie owoców przed zjedzeniem;
• unikanie lokalów gastronomicznych o niskim standardzie;
• regularne mycie rąk (przed posiłkami i po skorzystaniu z toalety);
• porzucenie nawyku dotykania się po twarzy;
• unikanie kąpieli w niesprawdzonych akwenach;
• żółtaczka typu A szczepienie (zalecane szczególnie przed podróżą).

Zachowanie higieny i ostrożności podczas posiłków, używanie filtrów i środków dezynfekujących wodę lub przegotowywanie jej przed wypiciem, a także szczepienia WZW typu A zapewniają skuteczną ochronę przed wirusem HAV.

WZW A szczepienie dzieci przed podróżą: należy pamiętać, że dzieci są bardziej narażone na infekcję w podróży, bo rzadziej stosują się do zasad profilaktyki. Są mniej ostrożne i nie zawsze da się przypilnować, by dokładnie umyły ręce czy nie dotykały się po buzi. 

Wymienione środki profilaktyki zapobiegają infekcji lub łagodzą jej przebieg i minimalizują ryzyko niebezpiecznych powikłań. Kiedy rozważyć szczepienia WZW A?

Szczepienia WZW A – dla kogo?

Szczepienie WZW A jest zalecane szczególnie osobom dorosłym – to w tej grupie częściej odnotowuje się ciężkie przypadki. Dzieci zazwyczaj przechodzą chorobę łagodnie, a nawet bezobjawowo (co nie wyklucza ryzyka całkowicie).

Szczepienia przeciw WZW A figurują w polskim PSO jako zalecane, co oznacza, że nie można liczyć na refundację NFZ. Trzeba samodzielnie zakupić i dostarczyć preparat do punktu (chyba, że wybierze się TropicalMed). Należy pamiętać, że każda z wymienionych niżej szczepionek musi być przechowywana w lodówce i z dala od światła.  

WZW A szczepienie ważność: za immunizacją przemawia jednak fakt, że preparaty dają długotrwałą, średnio minimum 10-letnią odporność na chorobę. Najwyższą skuteczność (98-99%) odnotowuje się po podaniu dwóch dawek – wówczas można liczyć na ponad 15 lat ochrony.

W Polsce wyróżnia się następujące preparaty monowalentne (czyli tylko na WZW A):

Havrix szczepionka

Dawkowanie: jednorazowa dawka 1 ml jest przeznaczona dla osób od 19. roku życia; w celu uzyskania trwalszej pamięci immunologicznej, stosuje się szczepienie uzupełniające, najlepiej 6-12 miesięcy po pierwotnym.

WZW A szczepienia dzieci: istnieje także wariant dla najmłodszych pacjentów (Havrix Junior). Jest przeznaczony dla osób w wieku 1-18 lat; poza ilością preparatu (0,5 ml zamiast 1), dawkowanie jest takie samo jak w przypadku szczepionki dla dorosłych.

Skład: głównym składnikiem obu preparatów jest zabity (inaktywowany) wirus HAV. Stymuluje on produkcję przeciwciał do 30 dni od podania szczepionki.

WZW A szczepienie ważność: badania skuteczności szczepionki pozwalają przewidywać, że działa ona po 30, a nawet 40 latach – odpowiednio w 95% i 90% przypadków.

Szczepionka WZW A cena: 269 zł dla dorosłych oraz 239 zł dla dzieci.

Avaxim 160 U

Dawkowanie: jedną dawkę (0,5 ml) szczepionki podaje się dorosłym i młodzieży od 16. roku życia włącznie. Dawkowanie jest identyczne jak w przypadku preparatów Havrix.

Skład: Głównym składnikiem także są zabite wirusy HAV, które zaczynają działać już 14 dni po szczepieniu.

WZW A szczepienie ważność: według szacunków, po dwudawkowej immunizacji odporność utrzymuje się przez ponad 10 lat.

Szczepionka WZW A cena: 229 zł.

Wirusowe zapalenie wątroby szczepienie skojarzone

Szczepienia poliwalentne (inaczej skojarzone) charakteryzują się bardziej rozbudowanym składem. Dzięki niemu są w stanie zapobiegać więcej niż jednej chorobie. Na polskim rynku farmaceutycznym jest dostępna tylko jedna szczepionka WZW typu A i B – Twinrix Adult.

Szczepionka żółtaczka typu A i B
Twinrix Adult, jak sama nazwa wskazuje, jest stosowany u dorosłych i młodzieży od 16. roku życia. Szczepienie składa się z trzech zastrzyków podanych w odstępie: 0 – 1 – 6 (miesięcy). Więcej na ten temat można przeczytać na naszym blogu: szczepienie WZW A i B.

Przeciwwskazania i skutki uboczne szczepienia

Choroba, alergia lub nadwrażliwość na składniki szczepionki uniemożliwiają jej zastosowanie. Dlatego tak ważna jest klasyfikacja, podczas której sprawdzany jest stan zdrowia i predyspozycje pacjenta. Ma to zminimalizować ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Mimo to zdarzają się skutki uboczne (tzw. Niepożądane Odczyny Poszczepienne) o niewielkim nasileniu – jakie?

Żółtaczka typu A szczepienie NOP:

• ból, obrzęk i rumień w miejscu wstrzyknięcia (najczęstszy NOP),
• ból głowy,
• stan podgorączkowy,
• dolegliwości żołądkowo-jelitowe.

Według danych PZH, objawy te nie pojawiają się rzadko, a jeśli już wystąpią – są łagodne i ustępują samoistnie. To niewielka cena za ochronę, jaką daje szczepienie na WZW typu A.

Szczepienie WZW A cena 

Koszt immunizacji zależy od głównie od dostępności i składu preparatu. Pojedyncze są zazwyczaj tańsze od skojarzonych (szczegóły w artykule).

Szczepienie WZW A cena:

• Havrix szczepionka dla dorosłych:  269 zł,
• Havrix Junior: 239 zł,
• Avaxim 160 U: 229 zł.

Dla osób chcących uodpornić się na oba typy żółtaczki dobrą opcją będzie preparat skojarzony Twinrix Adult w cenie 339 zł.

Szczepienie WZW A cena: należy pamiętać, że wyżej wymieniono stawki za pojedynczą dawkę preparatu.

Dodatkowo, szczepienia żółtaczka typu A, podobnie jak każde inne, muszą być wykonane po szczegółowej kwalifikacji lekarskiej, której koszt w TropicalMed wynosi 60 zł.

Osoby, które przygotowują się do podróży lub chciałyby uodpornić się na kilka chorób, mogą skorzystać z przystępnych cenowo pakietów TropicalMed (sprawdź cennik). 

Szczepionka żółtaczka typu A – dlaczego warto?

Głównym powodem, dla którego warto się szczepić, powinna być ochrona swojego zdrowia i bezpieczeństwo. Jest to szczególnie ważne wśród dorosłych, którzy z reguły częściej łapią infekcję i ciężej ją przechodzą.

Wirusowe zapalenie wątroby typu A stanowi szczególne zagrożenie w określonych kręgach – tzw. grup ryzyka. Są to osoby narażone na zachorowanie bardziej niż inni. Żółtaczka typu A dotyka najczęściej następujące osoby:

• pracownicy służby zdrowia,
• osoby zatrudnione przy produkcji i/lub dystrybucji żywności,
• pracownicy obsługi oczyszczalni ścieków,
• przewlekle chorzy i/lub mający niedobory odporności.

Szczepienia WZW A są tym osobom szczególnie wskazane. Równie ważna jest immunizacja przed podróżą do krajów endemicznego występowania wirusa HAV. Według danych PZH, jest to niemal cała półkula południowa (z wyłączeniem Australii), zdecydowana część Azji oraz większość krajów Europy Wschodniej. Na rozprzestrzenianie się wirusa zapalenia wątroby wpływają też warunki sanitarne – im gorsze w danym kraju, tym większe prawdopodobieństwo infekcji podczas wakacji.

Szczepienie na żółtaczkę typu A przydaje się więc zarówno w kraju jak i przed podróżą za granicę. 

Szczepienia WZW A – wykonaj je w TropicalMed!

Serdecznie zapraszamy na szczepienie w jednym z oddziałów TropicalMed. Zapewniamy wygodną i bezpieczną immunizację, która pozwoli Ci cieszyć się zdrowiem, m.in. przed podróżą. 

Skontaktuj się z nami!

FAQ - często zadawane pytania

Kiedy szczepienie na WZW A?

Wirusowe zapalenie wątroby typu A to inaczej żółtaczka pokarmowa. Choroba atakuje m.in. układ pokarmowy, mogąc prowadzić do naprawdę ciężkich powikłań. Można się przed nią chronić dzięki szczepieniu. Jest ono zalecane w szczególności osobom dorosłym, jednak istnieją preparaty, które można podawać przed osiągnięciem pełnoletności. Lepiej zapobiegać, niż leczyć!

Jak zaszczepić się na WZW A?

Najwygodniejszą opcją jest udanie się do punktu szczepień TropicalMed. U nas znajdziesz kompetentnych lekarzy, którzy po zebraniu wywiadu będą mogli zakwalifikować Cię do szczepienia. W TropicalMed doświadczony personel zaaplikuje Ci szczepionkę, której nie musisz kupować na własną rękę- sami się tym zajmujemy. Dzięki temu nie trzeba martwić się o jej odpowiednie przechowywanie.

Czy trzeba powtarzać szczepienie na WZW A?

Aktualnie WHO nie zaleca przyjmowania dawek przypominających. Odporność uzyskana dzięki szczepieniu utrzymuje się bardzo długo. To jak najbardziej zachęca do zaszczepienia się- raz uodporniony organizm będzie chroniony przez cały czas! Dzięki temu przed wyjazdem w miejsca występowania HAV nie będziesz musiał_a się stresować tym, czy nie zachorujesz na WZW A.

Ile kosztuje szczepionka na WZW A?

Cena szczepionki przeciwko WZW A zależy od głównie od dostępności i składu preparatu. Nie potrzeba jednak dawek przypominających – jeśli raz się zaszczepisz, będziesz już odporny/a. Szczepienie to jest istotne zarówno w kraju, jak i na wyjazdach! Dostępne są preparaty skojarzone, które chronią przed kilkoma chorobami! Po aktualną cenę zapraszamy na naszą stronę.