Malaria w Afryce – jak uniknąć choroby w podróży?

Malaria w Afryce – co to za choroba?

Przyczyny: malaria jest wywołana przez pasożyty z rodzaju Plasmodium, zwane także zarodźcami malarii. Są one przenoszone przez niektóre rodzaje komarów, występujące głównie w krajach tropikalnych. Malaria w Afryce stanowi więc zagrożenie dla zdrowia podróżnych ze względu na panujący tam klimat, sprzyjający rozwojowi tych owadów.

Objawy: średnio w ciągu 10-15 dni od ukąszenia zainfekowanego komara mogą pojawić się pierwsze symptomy infekcji, obejmujące m.in. 

• gorączkę, 
• bóle głowy i mięśni, 
• nudności i wymioty, 
• biegunkę, 
• dreszcze,
• zmęczenie. 

U każdego człowieka choroba może objawiać się nieco inaczej, jednak te dolegliwości zgłaszane są najczęściej. Charakterystyczne dla malarii są napady przeraźliwego zimna, którym mogą towarzyszyć zaburzenia świadomości czy trudności w oddychaniu.

Powikłania: choroba grozi anemią, uszkodzeniem układu nerwowego, a nawet śmiercią. Więcej o przebiegu choroby pisaliśmy tutaj: malaria co to jest.

Aby uniknąć czarnych scenariuszy, lepiej zadbać o siebie przed wyjazdem w miejsca, gdzie najłatwiej zarazić się malarią. Są to głównie kraje afrykańskie. Dlaczego?

Przyczyny malarii w Afryce – czemu choroba jest tam aż tak powszechna?

Według najnowszego raportu WHO, około 95% wszystkich przypadków malarii miało miejsce w regionie afrykańskim, a w czterech tamtejszych krajach (Nigeria, DR Konga, Uganda i Mozambik) odnotowano niemal połowę wszystkich zakażeń, których było około 247 milionów. Statystyki są najwyraźniejszym sygnałem, że choroba stanowi tam poważny problem zdrowia publicznego. Są trzy główne przyczyny malarii w Afryce. 

Klimat

Pierwszą z nich, wspomnianą już wcześniej, jest klimat sprzyjający rozwojowi komarów, które są wektorami, czyli organizmami przenoszącymi chorobę. Duża wilgotność powietrza (szczególnie w porze deszczowej) i wysokie temperatury to warunki idealne dla tych owadów. Z tego względu Afryka jest jednym z miejsc, gdzie najłatwiej zarazić się malarią.

Grupy ryzyka

Przyczyny malarii w Afryce to także występowanie bardzo licznych grup ryzyka. Malaria jest szczególnie groźna dla dzieci do 5. roku życia, kobiet w ciąży oraz osób cierpiących na niedobór odporności (wrodzony lub nabyty, np. AIDS). Dzietność oraz odsetek nosicieli wirusa HIV są wysokie praktycznie we wszystkich krajach afrykańskich. Zarodźcom łatwiej jest zakażać reprezentantów grup ryzyka, przez co szybciej się rozprzestrzenia.

Słaba opieka lekarska

Trzecią przyczyną jest ograniczony dostęp do skutecznej profilaktyki i leczenia. Im więcej osób chorych, tym większa pula komarów zakażonych zarodźcami i mogących przenosić je na kolejnych ludzi. Podczas gdy kłujka (narząd gębowy owada) znajduje się w ciele człowieka, pasożyty mogą swobodnie przemieszczać się między ich organizmami. Rozprzestrzenianie się choroby mogłyby zmniejszyć lekarstwa, które skutecznie zwalczają zarodźce malarii i przyspieszają powrót do zdrowia. Opieka medyczna w większości afrykańskich państw jest jednak niewystarczająca, by pomóc każdemu choremu. 

To błędne koło, z którego wyjście jest trudne, chociaż nie niemożliwe. Potwierdzają to certyfikaty krajów wolnych od malarii przyznawane przez WHO. Stosunkowo niedawno, bo w 2019 roku zdobyła go Algieria, a wcześniej (w 1973 roku) Mauritius. Chociaż w Algierii klimat jest nieco mniej korzystny dla komarów, co mogło ułatwić pozbycie się malarii, to na Mauritiusie średnie temperatury i wilgotność są wyższe. Mimo to udało się wyeliminować chorobę szybciej, co świadczy o skuteczności podejmowanych działań profilaktycznych. Jakich?

Gdzie najłatwiej zarazić się malarią?

Malaria w Afryce (szczególnie Subsaharyjskiej) jest ogromnym problemem zdrowia publicznego, dlatego w przypadku podróży trzeba zadbać o solidne przygotowanie. Pierwszy krok to świadomość zagrożenia, którą na tym etapie każdy czytelnik niniejszego artykułu już ma. W podróży warto unikać wychodzenia po zmroku, a także spędzania czasu w miejscach ze stojącą wodą, w której rozwijają się komary.

Jak zapobiegać malarii podczas podróży do Afryki?

Drugim krokiem w przygotowaniach do wyprawy jest wiedza na temat tego, jak unikać ukąszeń. Przyczyny malarii w Afryce obejmują wszak dużą pulę zakażonych komarów. Są one aktywne szczególnie po zmroku, dlatego spanie pod moskitierą nasączoną środkiem owadobójczym jest kluczowe. Repelenty warto też stosować za dnia, zazwyczaj na odzież (szczegóły w odnośniku). Zakrywające ciało ubrania dodatkowo nasączone w preparacie stanowią skuteczną barierę przed komarami.

Jako że nie da się uniknąć wszystkich ukąszeń, ważna jest chemioprofilaktyka, czyli stosowanie lekarstw o działaniu zapobiegającym rozwojowi malarii. Takie preparaty są dostępne wyłącznie na receptę, po którą warto zgłosić się do TropicalMed. Sprawdź: leki na malarię.

Jak TropicalMed może uchronić Cię przed malarią w Afryce?

TropicalMed to ośrodek medycyny podróży, w którym możesz liczyć na merytoryczną konsultację oraz najskuteczniejsze środki zaradcze przeciwko malarii. Specjalizacja w dziedzinie chorób tropikalnych pozwala nam najlepiej dopasowywać chemioprofilaktykę przeciwmalaryczną do specyfiki podróży i potrzeb danego pacjenta.

Konsultacje są dostępne zarówno stacjonarnie, jak i przez telefon, co umożliwia pacjentom zdobycie recepty na leki przeciwmalaryczne bez konieczności opuszczania domu. Dzięki temu TropicalMed w sposób wygodny zapewnia kompleksową ochronę przed malarią w Afryce. To kontynent, gdzie najłatwiej zarazić się malarią – zadbaj o swoje zdrowie i zgłoś się do TropicalMed.

Serdecznie zapraszamy na konsultację przed podróżą!