Borelioza a kleszczowe zapalenie mózgu

Kleszczowe zapalenie mózgu a borelioza - najważniejsze różnice

zdjęcie Katarzyna Ślusarz, Katarzyna Ślusarz | 2022-05-19 (ostatnia aktualizacja: 2023-10-13)
Borelioza i KZM mogą być mylone – obie choroby są transmitowane przez kleszcze, mają charakter sezonowy i mogą wywoływać stany zapalne układu nerwowego. Istnieje jednak kilka zasadniczych różnic między chorobami – m.in. występowanie, sposoby leczenia czy dostępność szczepionek.

Czym się różni borelioza od kleszczowego zapalenia mózgu?

Ludzie są narażeni na mnóstwo drobnoustrojów chorobotwórczych, które przedostają się do organizmu na różne sposoby. Borelioza i KZM to dwie infekcje, które mają ze sobą nieco wspólnego, przez co mogą być mylone.

Po pierwsze, zarówno borelioza jak i KZM są transmitowane przez zainfekowane kleszcze. Pajęczaki te zarażają się najczęściej od zwierząt (np. gryzoni) i za pomocą ukłucia, wprowadzają drobnoustroje do organizmu człowieka.

Po drugie, obie choroby mogą się rozwinąć i w zaawansowanym stadium zaatakować układ nerwowy człowieka. Są zatem niebezpieczne dla zdrowia.

Po trzecie, zachorowalność na KZM i boreliozę wiąże się z występowaniem i aktywnością kleszczy. Obie infekcje mają więc charakter sezonowy, przypadający od kwietnia do listopada. Ryzyko zakażenia występuje głównie w Europie i Azji, szczególnie na terenach zielonych.

Po czwarte (i to ostatnie podobieństwo) – jedna z metod profilaktyki obu chorób obejmuje ochronę przed ukąszeniami kleszczy. Pomocne okazują się m.in. repelenty i odzież zasłaniająca jak największą powierzchnię ciała.

Borelioza i kleszczowe zapalenie mózgu – czy znasz 5 różnic?

Oto 5 najważniejszych różnic, które ułatwią odróżnienie boreliozy od kleszczowego zapalenia mózgu.

1. Co wywołuje chorobę

Borelioza to infekcja bakteryjna, wywołana przez krętki Borrelia. KZM to natomiast choroba wywołana przez wirusy

Chroń się przed chorobami odkleszczowymi.

Zaszczep się na KZM!

Zagrożenie KZM i boreliozą występuje w Polsce niemal przez cały rok, z wyjątkiem zimy.
Obie choroby mogą zaatakować układ nerwowy człowieka – to zagrożenie dla zdrowia i życia.
Nie ma leku na wirusa KZM, toteż szczególnie zaleca się szczepienie.
Skuteczne szczepionki. Szczepimy także w soboty. Wygodna rejestracja online.
kobieta po szczepieniu. Umów się na szczepienie przeciw KZM!

2. Występowanie choroby

Większość obszarów ryzyka transmisji obu chorób pokrywa się – jest to głównie Europa i Azja. Borelioza jest jednak bardziej powszechna – należy więc wspomnieć o dodatkowych terenach, np. w Ameryce Północnej. W Kanadzie zagrożenie jest mniejsze, w niektórych stanach USA odnotowuje się naprawdę dużo przypadków. Są to m.in.:

  • Maryland,
  • New Jersey,
  • Maine,
  • Pensylwania,
  • New York.

Mapa USA z obszarami występowania boreliozyBorelioza w USA

Powyższa mapa pokazuje, w których regionach Stanów Zjednoczonych ryzyko zakażenia boreliozą jest szczególnie wysokie.

3. Objawy i powikłania

W przypadku boreliozy zdecydowana większość zakażonych może zaobserwować pierwsze objawy: charakterystyczny rumień lub wysypka w miejscu ukłucia. Zwiększa to szanse na szybką i prawidłową diagnozę, a co za tym idzie – skuteczniejsze zapobieganie rozwojowi choroby. Jeśli nie podejmuje się żadnych środków, borelioza może rozwinąć się na trzy sposoby i zaatakować:

  • stawy (stan zapalny kolan, łokci),
  • układ nerwowy (zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych),
  • układ krążenia (np. zaburzenie rytmu serca).

Mimo że wymienione wyżej objawy boreliozy brzmią groźnie, odpowiednia kuracja zazwyczaj przywraca pacjenta do zdrowia. 

KZM jest zdecydowanie trudniejsze do wykrycia – w pierwszej fazie jest zazwyczaj bezobjawowe lub wywołuje symptomy grypopodobne (m.in. ból głowy i mięśni, gorączka, złe samopoczucie). Przez cały ten czas drobnoustroje chorobotwórcze są w organizmie – namnażają się i „szykują” do zaatakowania układu nerwowego. Dochodzi wówczas do zapalenia:

  • opon mózgowo-rdzeniowych,
  • mózgu,
  • rdzenia kręgowego,
  • korzeni nerwowych.

Drugie stadium KZM jest poważnym zagrożeniem zdrowia. Poza tym, nawet łagodne przebycie choroby (bez rozwinięcia powyższych objawów), wiąże się z ryzykiem trwałych powikłań – problemami ze snem, samopoczuciem czy chronicznym zmęczeniem.

4. Leczenie

Borelioza jest o tyle mniejszym zagrożeniem dla zdrowia człowieka, że nawet w zaawansowanym stadium da się ją wyleczyć. Stosuje się w tym celu różnego rodzaju antybiotyki. Kuracja trwa od 10 do 30 dni, w zależności od rodzaju boreliozy (stawową leczy się najdłużej). Więcej na ten temat pisaliśmy na naszym blogu → sprawdź: leczenie boreliozy. 

Na rozwiniętą chorobę KZM nie ma bezpośredniego remedium, a leczenie obejmuje wyłącznie łagodzenie objawów. 

5. Inne sposoby profilaktyki

Profilaktyka obu chorób obejmuje unikanie ukąszeń kleszczy. Istnieją jednak jeszcze inne sposoby zapobiegania boreliozie i KZM:

Szybkie wyciągnięcie kleszcza – znacznie zmniejsza ryzyko zainfekowania krętkami Borrelia. W przypadku KZM, wirus przedostaje się do organizmu zaraz po ukłuciu, dlatego nawet szybkie i poprawne usunięcie kleszcza nie zapobiega ewentualnej infekcji.

Szczepienia – to jedyna „przewaga” KZM nad boreliozą, na którą szczepionki nie ma (jeszcze). Na polskim rynku farmaceutycznym są dostępne preparaty chroniące przed zakażeniem, gwałtownym rozwojem choroby i/lub powikłaniami kleszczowego zapalenia mózgu. Mogą być stosowane zarówno u dzieci od 1. roku życia, jak i młodzieży oraz dorosłych. Więcej szczegółów we wpisie: „Szczepionki na KZM”.

Jaką ochronę przed kleszczami oferuje TropicalMed?

TropicalMed oferuje wygodne i bezpieczne szczepienia na KZM dla dzieci i dorosłych. Immunizacja przed sezonem aktywności kleszczy zapewnia minimum 3-letnią ochronę i pozwala cieszyć się bezpiecznym wypoczynkiem wśród zieleni.

Serdecznie zapraszamy!

Jesteś narażony na ukąszenia kleszczy?

Zaszczep się przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu, które może mieć poważne powikłania!
Zarezerwuj termin szczepienia
Czytaj więcej: