Dlaczego szczepienia wojskowych są tak ważne??
Z racji wykonywanych obowiązków zawodowych, wojskowi są narażeni na wiele niebezpieczeństw. Jednym z nich jest wzmożona ekspozycja na drobnoustroje chorobotwórcze, która może skutkować różnymi infekcjami. Szczepienia żołnierzy pomagają uodparniać ich organizmy na patogeny i minimalizować ryzyko zakażeń – w ten sposób chroni się ich zdrowie, a nawet życie.
Jakim chorobom zapobiegają szczepienia żołnierzy?
W zależności od czynności wykonywanych na służbie, wojskowym zaleca się immunizację na różnego rodzaju choroby zakaźne. Jest ich sporo i przenoszą się one na różne sposoby, toteż trudno jest zadbać o kompleksową profilaktykę. Dodatkowym zabezpieczeniem są właśnie szczepienia wojskowych. Poniżej znajduje się lista chorób, na które warto się uodpornić.
Bakteria, która wywołuje chorobę, jest powszechna na całym świecie. Bytuje w glebie, popiele i odchodach i może wniknąć do organizmu człowieka przez przerwaną tkankę skóry. Z racji wzmożonego ryzyka zranienia się wśród żołnierzy, ekspozycja na patogeny jest wzmożona. Aby zapobiegać poważnej chorobie układu nerwowego, wykonuje się szczepienia na tężec „solo” lub tzw. preparaty skojarzone, które chronią dodatkowo przed chorobami takimi jak błonica, krztusiec i polio.
Kolejną chorobą, której można zapobiegać preparatem skojarzonym, jest błonica. To infekcja bakteryjna, która zagraża wojskowym w związku z wyjazdami na służbę do regionów epidemicznych. Podobnie jak w przypadku tężca, szczepienie na błonicę daje około 10 lat ochrony, toteż jeśli ekspozycja na patogeny jest stała, immunizację powinno wykonywać się cyklicznie.
Błonicy (D) i tężcowi (T) można zapobiegać za pomocą preparatów skojarzonych (dostępnych także z antygenem krztuśca), które zapewniają 10-letnią odporność. W Polsce ostatnie obowiązkowe szczepienie Td przyjmuje się w wieku 19 lat, a np. na Ukrainie – w wieku 16 lat.
Tej bakteryjnej infekcji układu pokarmowego wojskowi mogą nabawić się m.in. podczas konserwacji urządzeń służących do usuwania różnych nieczystości. Także wyjazd na misję do kraju endemicznego występowania pałeczek duru brzusznego wzmaga ryzyko infekcji. Do uodparniania żołnierzy stosuje się szczepienia na dur brzuszny, np. Typhim Vi.
Ta infekcja wirusowa jest wynikiem pogryzienia lub polizania przez zainfekowane zwierzęta. Patogeny zawarte w ich ślinie mogą przenosić się na człowieka i wywoływać śmiertelną chorobę. Szczepienia wojskowych obejmują zarówno profilaktykę przedekspozycyjną, jak i poekspozycyjną.
Wirusowe zapalenie wątroby typu B to jedna z chorób przenoszonych drogą krwi. Specyfika pracy żołnierza zawodowego wpływa na ryzyko zranienia się i nieopatrznego wprowadzenia patogenów do swojego organizmu. Należy pamiętać, że szczepienie daje odporność na całe życie, toteż wojskowi urodzeni po 1994 roku nie muszą go powtarzać. To właśnie wtedy wprowadzono bowiem powszechną immunizację na WZW B w Polsce.
Wirusowe zapalenie wątroby typu A rozprzestrzenia się drogą pokarmową. Żołnierz w ramach służby może być oddelegowany do różnych zadań, od usuwania odpadów komunalnych po produkcję i/lub dystrybucję żywności. Te dwie czynności połączone z niedostosowaniem się do zasad higieny, wiążą się z ryzykiem transmisji wirusa HAV.
W przeciwieństwie do WZW B, szczepienie na tzw. żółtaczkę pokarmową nie jest obowiązkowe. Dla wojskowych urodzonych przed 1994 rokiem, dobrym sposobem profilaktyki obu chorób jest skojarzona szczepionka Twinrix Adult.
To bakterie, których rezerwuarem jest człowiek. Rozprzestrzeniają się drogą kropelkową i przez kontakt z nosicielem, toteż przebywanie w dużych skupiskach ludzi (np. w koszarach) wiąże się ze wzmożonym ryzykiem infekcji. Także wyjazdy na misje do regionów szczególnie zagrożonych transmisją patogenów (np. do pasa zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych w Afryce) powinny być poprzedzone szczepieniem na meningokoki.
Rozprzestrzenia się podobnie jak meningokoki (drogą kropelkową i przez kontakt z nosicielem). Więcej dróg transmisji oznacza większe prawdopodobieństwo zakażenia, szczególnie wśród wojskowych, którzy na co dzień przebywają z wieloma osobami. Należy pamiętać, że szczepienie na ospę wietrzną daje dożywotnią ochronę, toteż żołnierze, którzy mają je za sobą, nie muszą wykonywać go powtórnie.
Immunizacja w tym przypadku jest zalecana wszystkim wojskowym, bez względu na rodzaj czynności wykonywane w ramach służby. Cykliczne szczepienia na grypę pozwalają wyeliminować zagrożenie transmisji wirusów.
Szczepienia wojskowych na choroby przenoszone przez komary i kleszcze
Służba wojskowa może wiązać się z koniecznością przebywania na terenach zielonych (np. w lasach, obszarach wiejskich). W takich miejscach dużo częściej dochodzi do ukąszeń komarów i kleszczy, które mogą przenosić choroby zakaźne. Są to:
- kleszczowe zapalenie mózgu (w Europie i Azji),
- japońskie zapalenie mózgu (w Azji Południowo-Wschodniej i Dalekim Wschodzie),
- żółta gorączka (w większości krajów Afryki i Ameryki Południowej).
Profilaktyka wyżej wymienionych chorób obejmuje także ochronę przed ukąszeniami komarów, jednak podczas służby nie zawsze jest ona skuteczna/możliwa. Szczepienia wojskowych pomagają organizmowi w walce z patogenami i minimalizują ryzyko niebezpiecznych powikłań powstałych w wyniku choroby.
Dlaczego szczepienia żołnierzy warto wykonać w TropicalMed?
Wszystkie zalecenia dotyczące szczepień wojskowych można znaleźć w Rozporządzeniu MON z 3 lutego 2014 r. w sprawie programu szczepień ochronnych dla żołnierzy zawodowych. Dokument zawiera pełny spis czynności, które wpływają na ryzyko chorób zakaźnych podczas służby wojskowej.
Po szczepienia i dodatkowe porady dotyczące immunizacji w poszczególnych grupach zawodowych, zapraszamy natomiast do TropicalMed.