Szczepienia w ciąży – dlaczego są tak istotne?

Uwaga: poniższy artykuł dotyczy szczepień rekomendowanych przez lekarzy w trakcie ciąży. Aby sprawdzić zalecenia dotyczące immunizacji przed zajściem w ciążę, naciśnij tutaj: szczepienia przed ciążą.

Zalecane szczepienia w ciąży – dlaczego warto je wykonać?

Szczepienia pobudzają układ odpornościowy do walki z drobnoustrojami chorobotwórczymi. Dzięki temu ryzyko infekcji lub związanych z nią powikłań jest znacznie mniejsze. Przeciwciała wytworzone w wyniku immunizacji chronią nie tylko chronią matkę, ale także mogą przenikać przez łożysko i wzmacniać układ odpornościowy płodu.

Nie wszystkie preparaty są jednak bezpieczne podczas ciąży – te zawierające żywe (atenuowane) patogeny, mogą zagrażać dziecku, toteż stosuje się je tylko w nadzwyczajnych sytuacjach. Jak wyglądają zalecenia dotyczące immunizacji w trakcie ciąży?

Jakie szczepienia w ciąży są zalecane, aby chronić mamę i dziecko?

O ile w składzie szczepionki nie występują żywe drobnoustroje chorobotwórcze, można bezpiecznie je stosować nawet w trakcie ciąży. Wśród chorób, na które przyszłe mamy powinny się uodpornić, wyróżnia się krztusiec, grypę, RSV i COVID-19.

Szczepienia krztusiec w ciąży – dlaczego są zalecane?

Koklusz to ostra infekcja bakteryjna, która wywołuje intensywne napady kaszlu, niejednokrotnie prowadzące do uduszenia. Szczepienie na krztusiec w ciąży jest ważne, gdyż tzw. grupie ryzyka znajdują się przede wszystkim nieuodpornione niemowlęta, które są szczególnie narażone na groźne powikłania takie jak m.in.:

• niedotlenienie (uszkodzenia mózgu),
• przepukliny,
• krwotoki zewnętrzne i pękanie naczyń krwionośnych,
• zapalenie płuc.

Szczepienie na krztusiec w 27-36 tygodniu ciąży (3 trymestr) pozwala przekazać część przeciwciał niemowlęciu, a co za tym idzie – zwiększyć jego odporność i zminimalizować ryzyko ciężkiej infekcji. Według szacunków PZH, 50% przypadków choroby u niemowląt kończy się hospitalizacją. Immunizacja chroni przed kokluszem także mamę, co zapobiega zakażeniu malucha podczas opieki nad nim.

Preparaty na krztusiec dają także odporność przed tężcem okołoporodowym, który zagraża matce i dziecku w przypadku użycia niesterylnych narzędzi chirurgicznych. Sprawdź szczegóły w: szczepienia na tężec.

Szczepienie na krztusiec w ciąży cena

Do szczepień przypominających na krztusiec w trakcie ciąży wykorzystuje się Adacel lub Boostrix. Oba są dostępne w TropicalMed. Wystarczy pojedynczy zastrzyk, by "odświeżyć" pamięć immunologiczną organizmu.

Szczepienie na krztusiec w ciąży cena w TropicalMed:

• Adacel: 199 zł,
• Boostrix: 229 zł.

Należy pamiętać, że przed podaniem zastrzyku niezbędna jest kwalifikacja lekarska, mająca na celu wykluczenie ewentualnych przeciwwskazań do szczepienia i maksymalizację bezpieczeństwa przyszłej mamy. W TropicalMed cena takiego badania to 70 zł. Wprawdzie kobiety w ciąży mogą liczyć na bezpłatną kwalifikację u lekarza rodzinnego, jednak zazwyczaj jest to skomplikowana procedura.

Lekarz musi wydać zalecenie dotyczące szczepienia; w ciąży zagrożonej/powikłanej niezbędna jest dodatkowo konsultacja ginekologiczna. Następnie trzeba zdobyć receptę i zakupić preparat w aptece, pamiętając o przechowywaniu i dostarczeniu go w odpowiednich warunkach. Ze szczepionką trzeba udać się do lekarza rodzinnego, który kwalifikuje i wykonuje szczepienie. 

W TropicalMed jest to znacznie prostsze – wystarczy zarejestrować się online na wizytę, a kwalifikacja oraz podanie szczepionki odbywa się w jednym miejscu, podczas pojedynczej wizyty. 

Szczepienia na grypę w ciąży – czy warto?

Grypa to infekcja wirusowa, niebezpieczna szczególnie dla przyszłych mam. Objawy choroby w trakcie ciąży często są nasilone, co stanowi bezpośrednie zagrożenie zdrowia i życia kobiety, a co za tym idzie – jej dziecka. Z racji ograniczonych możliwości leczenia ciężarnych, ważna jest profilaktyka grypy – pozwala ona zapobiegać poważnym powikłaniom i ciężkiemu przebiegowi infekcji.

Wytyczne w sprawie immunizacji ciężarnych kobiet po raz pierwszy wydano w USA. W 1960 roku władze ds. zdrowia publicznego zaleciły, by przyszłe mamy miały pierwszeństwo w dostępie do inaktywowanych szczepionek na grypę.

Szczepienie na grypę, najlepiej w 2 lub 3 trymestrze (od 14 do ostatniego tygodnia ciąży), jest też ważne ze względu na ryzyko zakażenia dziecka, kiedy już się urodzi. Osoby z bliskiego otoczenia niemowlęcia (głównie mama) powinny rozważyć immunizację – jest to tzw. strategia kokonowa.

Szczepienia na grypę w ciąży cena

Na polskim rynku farmaceutycznym jest dostępnych kilka preparatów chroniących przed wirusem grypy. Wśród tych, które można stosować u przyszłych mam, można wyróżnić Vaxigrip Tetra, który w TropicalMed kosztuje 99 zł (+ kwalifikacja).

NFZ zapewnia refundację szczepienia na grypę w ciąży, jednak cała procedura także bywa czasochłonna. Zdecydowanie szybciej i wygodniej (bez kolejek) można uodpornić się w TropicalMed.

Szczepienie na RSV w ciąży – dlaczego warto?

RSV, czyli z angielskiego syncytialny wirus oddechowy, może wywołać łagodną infekcję z kaszlem, katarem czy niedużą gorączką, ale równie dobrze może skończyć się ciężkim zapaleniem oskrzelików czy płuc. Charakterystyczne dla choroby o poważnym przebiegu są problemy z oddychaniem, więc RSV u kobiet w ciąży może skutkować groźnym dla życia mamy i dziecka niedotlenieniem.

Zasadność szczepienia potwierdza nie tylko to, czy RSV jest niebezpieczny dla kobiet w ciąży, ale także dla nowo narodzonych dzieci. Immunizacja nie tylko chroni przyszłą mamę przed zachorowaniem, ale także przekazuje część przeciwciał maluchowi – warto natomiast pamiętać, że niemowlęta są w grupie podwyższonego ryzyka RSV.

Kiedy wiadomo już, czy RSV jest niebezpieczny dla kobiet w ciąży i ich przyszłych dzieci, warto zastanowić się nad możliwościami profilaktyki. Najskuteczniejszą jest immunizacja.

Szczepienie na RSV w ciąży cena

Jako że RSV u kobiet w ciąży może mieć naprawdę poważne konsekwencje, a możliwości leczenia są ograniczone, to warto poddać się immunizacji.

To o tyle wygodne, że wystarczy pojedynczy zastrzyk podawany domięśniowo, w cenie 1099 zł. Szczepienie na RSV w ciąży najlepiej podać między 24. a 36. tygodniem.

Szczepienie na krztusiec w ciąży trzeba zaplanować minimum 2 tygodnie po zaaplikowaniu preparatu ochronnego na RSV. Najwygodniej więc uodpornić się na syncytialnego wirusa oddechowego w 24. tygodniu, by zdążyć później zyskać ochronę przed pałeczkami krztuśca.

Czy szczepienia w ciąży na COVID-19 są zasadne?

W przypadku ryzyka zachorowania na COVID-19, warto rozważyć szczepienie ochronne. Preparaty nie zawierają żywych wirusów, więc nie mogą wywołać zakażenia – można je stosować na każdym etapie, jednak najskuteczniejszą ochronę zaobserwowano u niemowląt, których mamy zaszczepiły się w późniejszym okresie ciąży. Immunizacja jest skuteczną metodą zapobiegania COVID-19, którego przebieg może być szczególnie ciężki u kobiet spodziewających się dziecka.

Europejska Agencja Leków (EMA) potwierdziła bezpieczeństwo szczepionek na podstawie kilkunastu publikacji naukowych, które z kolei powstałych w wyniku zbadania wpływu preparatów na ponad 65 tys. kobiet w ciąży.

Jako że kobiety ciężarne oraz małe dzieci należą do grupy podwyższonego ryzyka chorób zakaźnych, o ich zdrowie powinno się dbać w szczególności. Można to osiągnąć, wykonując szczepienia dla mamy noworodka i niemowlaka według zaleceń specjalistów. Przed jakimi chorobami można się uchronić za pomocą immunizacji w tych grupach?

Jakie są szczepienia dla mamy noworodka i niemowlaka?

Dla mamy: opisane wyżej szczepienia w ciąży chronią przyszłą mamę oraz pośrednio płód. Immunizacja ma na celu nie tylko przekazanie części przeciwciał nienarodzonemu dziecku, ale także zapobieganie infekcjom w najbliższym otoczeniu noworodka. Chroniąc się przed chorobami, można uniknąć zarażenia malucha podczas opieki nad nim – to tzw. strategia kokonowa.

Dla noworodka: immunizacja przed dwoma chorobami (gruźlica i WZW B: wirusowe zapalenie wątroby typu B) rozpoczyna się już w ciągu 24 godzin od narodzin dziecka.

Dla niemowlaka: po ukończeniu 1. miesiąca życia dziecko przechodzi w etap niemowlęcy, który trwa aż do ukończenia 12. miesiąca życia. Zgodnie z obowiązującym w Polsce PSO (Programem Szczepień Ochronnych) w tym okresie uodparnia się dzieci aż na 8 chorób. Są to:

• WZW B,
• rotawirusy,
• błonica, tężec i krztusiec (szczepienie skojarzone),
• polio,
• Hib,
• pneumokoki.

Obowiązkowa w Polsce, a więc refundowana immunizacja trwa aż do 19. roku życia. Za szczepienia dla dorosłych z najbliższego otoczenia mamy i dziecka zazwyczaj trzeba zapłacić z własnej kieszeni. Dlaczego warto to robić?

Dlaczego warto chronić dziecko i matkę przed chorobami?

Ochronne szczepienia w ciąży powinna rozważyć nie tylko przyszła mama, ale i jej partner, rodzice czy teściowie – czyli domownicy lub osoby, z którymi ma częsty kontakt. Uodparniając się, można znacznie zmniejszyć ryzyko zarażenia kobiety i/lub noworodka groźnymi chorobami. Wspomniana wcześniej strategia kokonowa to szczepienie osób z najbliższego otoczenia w celu ochrony tych, którzy są szczególnie wrażliwi na różnego rodzaju infekcje. 

TropicalMed to miejsce, w którym otrzymasz profesjonalną poradę dotyczącą immunizacji zarówno przed planowaną ciążą, jak i w jej trakcie. Jednocześnie wykonasz tu wszystkie niezbędne szczepienia, chroniące zarówno Ciebie, jak i Twojego maluszka.

Przyszłe mamy – serdecznie zapraszamy na szczepienia w ciąży!