Szczepienia Azja Południowo-Wschodnia: które warto wykonać?

Uwaga! Ten artykuł jest poświęcony profilaktyce chorób w Azji Południowo-Wschodniej. Aby sprawdzić zalecenia dla całego kontynentu, naciśnij tutaj.

Szczepienia ASEAN – przed czym chronią i kiedy je wykonać?

ASEAN to angielski skrótowiec, którego rozwinięcie brzmi Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej. To międzynarodowa organizacja, w której skład wchodzi 10 krajów. Jakich?

ASEAN organizacja:

1. Tajlandia,
2. Wietnam,
3. Kambodża,
4. Singapur,
5. Mjanma (Birma),
6. Indonezja,
7. Laos,
8. Filipiny,
9. Malezja,
10. Brunei Darussalam^[1].

Azja Południowo-Wschodnia jest popularnym celem turystycznym, jednak przed wyjazdem warto uodpornić się na choroby, które zagrażają niezaszczepionym przyjezdnym. Wizytę u lekarza medycyny podróży najlepiej zaplanować 6-8 tygodni przed planowaną datą wyjazdu.

Podróż do Azji Południowo-Wschodniej wiąże się z ryzykiem chorób tropikalnych (np. duru brzusznego czy japońskiego zapalenia mózgu), jednak równie niebezpieczne mogą okazać się te, które występują także w Polsce: np. wirusowe zapalenie wątroby czy wścieklizna. Dlaczego warto się szczepić?

Dlaczego szczepionki do Azji Południowo-Wschodniej są ważne?

Dla osób, którym marzy się Azja Południowa szczepienia mogą być nie tylko zalecane, ale i obowiązkowe. We wszystkich krajach ASEAN z wyjątkiem Filipin, Wietnamu i Laosu wymagane jest szczepienie na żółtą febrę od osób przybywających z krajów zagrożonych tą chorobą (często liczy się nawet przesiadka)^[2].

Osoby chcące podjąć naukę w niektórych azjatyckich uczelniach muszą spełniać wymogi dotyczące immunizacji studentów. Przykładowo, na Universiti Malaya (Malezja) mogą być wymagane szczepienia MMR, na błonicę i tężec, meningokoki ACWY, WZW typu B, ospę wietrzną oraz COVID-19^[3] .

Aby zapewnić sobie spokojny i bezpieczny wypoczynek w Azji Południowo-Wschodniej, warto uodpornić się na niektóre choroby. Są one niespotykane (lub spotykane bardzo rzadko) w Polsce, co oznacza brak naturalnej odporności. Ryzyko infekcji wzmaga męcząca podróż, nagła zmiana klimatu i diety oraz jet-lag. Dodatkowo, w niektórych krajach (jak np. Mjanma) poziom opieki zdrowotnej odbiega od europejskich standardów, a dostępność usług może być ograniczona. Lepiej zatem nie narażać się na chorowanie w takich miejscach.

Szczepienia ASEAN są warte wykonania nie tylko ze względów zdrowotnych, ale także ekonomicznych. W niektórych krajach (jak np. Singapur) świadczenia medyczne są naprawdę drogie^[4]. Aby nie narażać się na wysokie koszty leczenia i stratę czasu na chorowanie, lepiej zabezpieczyć się za pomocą szczepień jeszcze przed wyjazdem. Jakim chorobom czyhającym w Azji Południowo-Wschodniej można w ten sposób zapobiec?

Szczepienia Azja Południowo-Wschodnia – na jakie choroby?

ASEAN organizacja zrzesza kraje, w których bardzo łatwo o wiele różnych chorób zakaźnych. Sporej części z nich da się zapobiec dzięki szczepieniom, które można wykonać w ośrodku TropicalMed bez obaw o zdobycie recepty czy samodzielny zakup preparatu/ów. Na jakie choroby warto się uodpornić?

Choroby brudnych rąk

Przenoszą się drogą pokarmową (przez skażoną wodę/żywność) oraz brudnymi rękami, więc szczególnie ważne jest zachowanie higieny osobistej i żywienia podczas wakacji. Jako że nie daje to stuprocentowej ochrony, warto rozważyć dodatkową ochronę w formie szczepień na:

• Cholera – to ostra, bakteryjna choroba biegunkowa, grożąca szybkim odwodnieniem. Występuje w miejscach o najsłabszych warunkach higieniczno-sanitarnych. Według najnowszych raportów ECDC, ogniska odnotowano m.in. na Filipinach^[5].
• WZW typu A – czyli wirusowe zapalenie wątroby typu A, jest wysoce endemiczne w prawie całym ASEAN z wyjątkiem Tajlandii: tam występowanie WZW A jest na podobnym poziomie co w Polsce^[6]. Choroba objawia się żółtaczką (zażółceniem skóry i oczu) oraz dolegliwościami ze strony układu pokarmowego o różnym nasileniu.
• Dur brzuszny – to bakteryjna infekcja układu pokarmowego, mniej lub bardziej rozpowszechniona w całym regionie Azji Południowo-Wschodniej; objawia się wysoką gorączką i zaburzeniami żołądkowo-jelitowymi (m.in. wzdęciami) i może doprowadzić m.in. do perforacji jelita.
  

Azja Południowa szczepienia na dur: dla szybkiego uodpornienia (już po 1-3 tygodniach) za pomocą jednej dawki stosuje się preparat w formie zastrzyku. W TropicalMed jest też dostępne trzydawkowe szczepienie doustne, które działa już po 7 dniach od przyjęcia ostatniej kapsułki (dzień 1-3-5).

Dla podróżnych dbających o higienę oraz wykonujących szczepienia Azja Południowo-Wschodnia jest zdecydowanie bezpieczniejsza niż dla tych, którzy nie pamiętają o uzdatnianiu wody, regularnym myciu rąk czy rezygnacji z posiłków przygotowanych/przechowywanych w niehigienicznych warunkach.

Choroby odzwierzęce

Wiele zwierząt jest wektorami, czyli organizmami przenoszącymi drobnoustroje chorobotwórcze na człowieka. Najniebezpieczniejszy dla człowieka jest maleńki i niepozorny komar, który na południu Azji przenosi następujące choroby:

• Japońskie zapalenie mózgu – to wirusowa choroba układu nerwowego typowa dla regionu Azji Południowo-Wschodniej. W niektórych państwach zakażenia odnotowuje się tylko w określonych miejscach, a w innych (jak np. Wietnam) choroba jest rozprzestrzeniona w całym kraju^[7].
• Denga – to kolejna wirusowa choroba, zwana także gorączką krwotoczną ze względu na możliwy, ciężki przebieg. Występuje w całym regionie ASEAN^[8].

Ochrona przed komarami w formie repelentów, moskitier i odzieży zakrywającej ciało oraz szczepienie ochronne przed podróżą to najskuteczniejsza strategia zapobiegania powyższym chorobom.

Podróż do Azji Południowo-Wschodniej wiąże się też ze wzmożonym ryzykiem zachorowania na wściekliznę, śmiertelną, neurologiczną chorobę przenoszoną prze ugryzienia zakażonych zwierząt (np. nietoperzy). Według raportów WHO, wirusem wścieklizny wśród psów jest dotknięta niemal cała Azja Południowa z wyjątkiem Brunei Darussalam i Singapuru^[9].

W Polsce szczepienia na wściekliznę wykonuje się zazwyczaj wyłącznie w ramach tzw. profilaktyki poekspozycyjnej, czyli po ugryzieniu przez potencjalnie chore zwierzę. Immunizacja przed podróżą do krajów, w których zagrożenie wirusem jest wyższe, a opieka medyczna odbiega od europejskich standardów, jest ważna. Pozwala minimalizować ryzyko śmierci w wyniku infekcji. 

Rutynowe szczepienia ASEAN

Bagatelizowanie rutynowych szczepień, tj. wykonywanych powszechnie (obowiązkowo) w Polsce, to częsty błąd wśród osób planujących podróż do Azji Południowo-Wschodniej. Warto sprawdzić swoją historię immunizacji i w razie potrzeby uzupełnić/odświeżyć szczepienia na następujące choroby:

• Odra, świnka i różyczka – tym trzem chorobom wirusowym przenoszonym drogą kropelkową można zapobiec za pomocą jednej szczepionki skojarzonej, która jest w Polsce podawana obowiązkowo od 1975 roku. Dwudawkowy schemat wprowadzono w 1991 r., toteż nie każdy jest w pełni chroniony. Najnowszy raport Measles & Rubella Initiative wskazuje, że m.in. Indonezja zgłasza ogniska odry^[10].
• Błonica, tężec, krztusiec – to kolejny preparat skojarzony, którego ostatnią obowiązkową dawkę podaje się w wieku 19 lat (błonica + tężec); daje to 10 lat ochrony. Profilaktyka błonicy w niektórych w krajach ASEAN (jak np. Laos) nie jest na zadowalającym poziomie. Ponadto, przypominające szczepienie na tężec jest zalecane przed każdą podróżą, nie tylko do Azji Południowo-Wschodniej. 
• WZW typu B – wirusowe zapalenie wątroby typu B jest wywołane przez HBV, czyli patogen przenoszony przez skażoną krew i inne płyny ustrojowe (np. podczas stosunków płciowych). Szczepienia są w Polsce obowiązkowe, jednak dopiero od 1994-96 roku. Osoby urodzone wcześniej powinny rozważyć immunizację, bo większość państw ASEAN jest bardziej obciążona WZW B niż Polska^[11].

Skojarzone szczepionki do Azji Południowo-Wschodniej: turyści, którzy nie przeszli obowiązkowej immunizacji na WZW typu B w dzieciństwie, mogą skorzystać z preparatu skojarzonego, który chroni przed dwoma typami żółtaczki.

Zalecenia profilaktyczne są wydawane indywidualnie, na podstawie informacji o specyfice podróży uzyskanych od pacjenta. Wiedza o trasie, terminie i planowanych aktywnościach pozwala lekarzowi dokładnie ocenić ryzyko poszczególnych chorób. Przykładowo, celem wielu podróży do Tajlandii jest seksturystyka, więc szczepienie na WZW B będzie bardziej zasadne, niż w przypadku wyprawy na Doi Inthanon.

Azja Południowa szczepienia – ile kosztują w TropicalMed?

Po szczepionki do Azji Południowo-Wschodniej w TropicalMed można zgłaszać pacjentów od 3. roku życia. Kliknij "Zapisz się na szczepienie", by sprawdzić lokalizacje naszych ośrodków. 

Każdą wizytę w TropicalMed rozpoczyna kwalifikacja lekarska w cenie 70 zł. Następnie podaje się szczepionki zgodnie z zaleceniami lekarza i życzeniem pacjenta. Kliknij w cennik TropicalMed, by sprawdzić koszt poszczególnych preparatów ochronnych (cena za dawkę).

W ofercie TropicalMed znajduje się pakiet szczepienia Azja Południowo-Wschodnia, który zawiera zestaw najpotrzebniejszych preparatów ochronnych wraz z kwalifikacją lekarską w obniżonej cenie. Sprawdź cennik i przekonaj się, ile możesz zaoszczędzić!

O czym jeszcze pamiętać, planując podróż do Azji Południowo-Wschodniej?

Dla osób, które przed podróżą wykonały zalecone przez lekarza szczepienia Azja Południowo-Wschodnia jest zdecydowanie bezpieczniejszą destynacją turystyczną. Poza immunizacją należy jednak pamiętać o 3 ważnych rzeczach:

1. Profilaktyka malarii

Według danych CDC, największe zagrożenie malarią, tropikalną chorobą przenoszoną przez komary, występuje w krajach Afryki Subsaharyjskiej, jednak w Azji Południowo-Wschodniej choroba także występuje. W niektórych krajach (jak np. Kambodża) zarodźce wywołujące chorobę są rozpowszechnione zdecydowanie bardziej niż w pozostałych^[12] . 

Aby uniknąć zakażenia, zaleca się ochronę przed komarami i przyjmowaniu odpowiednich leków o działaniu profilaktycznym. Sprawdź szczegóły w: jak zapobiegać malarii? 

2. Probiotyki przed wyjazdem do Azji

Mikroflora jelitowa mieszkańców poszczególnych państw różni się ze względu na odmienną kuchnię. Należy więc dać sobie czas na stopniowe przyzwyczajanie się do nowych smaków, a około 7 dni wcześniej zacząć przyjmować probiotyki przed wyjazdem do Azji. To "dobre bakterie" kolonizujące jelita i usprawniające ich pracę podczas egzotycznej podróży.

3. Wizyta u lekarza medycyny podróży

Aby dowiedzieć się więcej na temat zdrowia na wakacjach w Azji, należy skonsultować się z lekarzem medycyny podróży. TropicalMed to miejsce, gdzie nie tylko uzyskasz niezbędne informacje, ale także wygodnie i bezpiecznie zaszczepisz się na choroby zakaźne zagrażające w Azji Południowo-Wschodniej.

Serdecznie zapraszamy!

FAQ - często zadawane pytania

Czy trzeba się szczepić do Azji Południowo-Wschodniej?

We wszystkich krajach ASEAN z wyjątkiem Filipin, Wietnamu i Laosu wymaga się (selektywnie) szczepień na żółtą febrę. Obowiązek dotyczy jednak wyłącznie osób przybywających z krajów zagrożonych tą chorobą (Polska do nich nie należy). Immunizacja może być też wymagana wobec kandydatów na studia.

Jakie choroby w Azji Południowo-Wschodniej?

W Azji Południowo-Wschodniej zagrażają choroby brudnych rąk (np. dur brzuszny), transmitowane przez komary lub inne zwierzęta (np. japońskie zapalenie mózgu, wścieklizna) lub przenoszone przez krew i drogą płciową (np. WZW B). Warto więc pamiętać o szczepieniach i zasadach profilaktyki.

Jakie szczepienia do Wietnamu i Tajlandii?

Podróżnym do obu tych państw zaleca się szczepienie rutynowe oraz na dur brzuszny, WZW typu A i B, dengę, japońskie zapalenie mózgu, a w określonych przypadkach także na wściekliznę.

Ile kosztują szczepienia na choroby tropikalne?

Obowiązkowa kwalifikacja lekarska kosztuje 70, a stawki za poszczególne szczepionki są różne. Przykładowo, jednodawkowy zastrzyk na dur brzuszny kosztuje 299 zł, a dwudawkowe szczepienie na JZM – 699 zł/dawka.

Gdzie można w Krakowie zaszczepić się do Azji Południowo-Wschodniej?

Wrocławska 53D, 30-011 Kraków to adres ośrodka TropicalMed, w którym można zaszczepić się do Azji Południowo-Wschodniej, a także uzyskać zalecenia profilaktyczne, receptę na leki przeciwmalaryczne oraz w razie potrzeby wyrobić tzw. żółtą książeczkę (certyfikat szczepień).

Czy trzeba przygotować się przed wizytą?

Na wizytę trzeba mieć ze sobą dokument tożsamości i przynajmniej wstępny plan wycieczki. Umawiając się na szczepienia doustne (np. na cholerę czy dur brzuszny), nie należy jeść, pić i przyjmować leków na godzinę przed wizytą. W pozostałych przypadkach zaleca się wygodny ubiór, umożliwiający szybkie odkrycie ramienia do wkłucia.