Jakie są najgroźniejsze choroby świata?
Choroby od wieków dziesiątkują ludzkość. Wzmianki o trądzie pojawiają się już w Biblii, a o dżumie, która według niektórych źródeł zabiła 40% XIV-wiecznej populacji świata, słyszał każdy – nie tylko fani twórczości Alberta Camusa. Chociaż we współczesnych czasach dostępność i poziom opieki medycznej jest na nieporównywalnie wyższym poziomie, to najgroźniejsze choroby na świecie nadal zabijają ludzi.
Na co najczęściej umierają ludzie na świecie
Dane zgromadzone przez WHO oraz Our World in Data pozwoliły sporządzić ranking schorzeń odpowiadających za największy odsetek zgonów wśród globalnej populacji. Jakie są najczęstsze choroby na świecie?
1. Choroby układu krążenia
Według statystyk, za najwięcej zgonów na świecie odpowiadają choroba niedokrwienna serca (inaczej choroba wieńcowa) oraz udar – tj. niewydolność krążenia powodująca śmierć komórek nerwowych.
Chociaż predyspozycje do obu schorzeń mogą być w pewnym stopniu dziedziczne, to można mieć duży wpływ na swoje zdrowie, stosując się do kilku ważnych zasad.
Choroby cywilizacyjne na świecie – zasady profilaktyki:
- dobre nawyki żywieniowe,
- aktywność fizyczna,
- zrezygnowanie z palenia tytoniu,
- panowanie nad stresem,
- leczenie cukrzycy, nadciśnienia czy dyslipidemii.
Wszystkie wymienione wyżej czynniki zmniejszają ryzyko wystąpienia groźnych chorób układu krążenia – warto więc prowadzić zdrowy tryb życia.
2. Choroby nowotworowe
Nowotwory, czyli nieprawidłowe tkanki powstałe wskutek namnażania się „chorych” komórek. Mogą one pojawiać się na różnych narządach (jak np. piersi, płaca, skóra, jelito grube czy prostata).
Oprócz zdrowego trybu życia, którego zasady wymieniono wyżej, ryzyko zachorowania na raka obniżają:
- ochrona przed nadmiernym promieniowaniem UV (słońcem),
- przestrzeganie zasad BHP – dotyczy zawodów, w których jest styczność ze szkodliwymi substancjami, jak chrom czy arsen,
- profilaktyczne badania przesiewowe – wczesne wykrycie nowotworu zwiększa szanse na wyleczenie raka,
- pamiętaj o szczepieniach na wirusa brodawczaka ludzkiego.
Szczepienia na HPV pomagają zapobiegać nowotworom narządów płciowych, jamy ustno-gardłowej oraz odbytu. HPV przenosi się drogą płciową, jednak stosowanie prezerwatyw nie daje pełnej ochrony – wirus może przenosić się na miejsca niepokryte warstwą lateksu. Dlatego tak ważna jest immunizacja.
3. Choroby układu oddechowego
Podium zestawienia pt. najgroźniejsze choroby na świecie zamykają schorzenia układu oddechowego. W tym przypadku chodzi głównie o POChP – przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, która dotyka głównie osoby palące tytoń. Rzucenie nałogu jest więc najlepszym sposobem na zredukowanie zagrożenia.
W zestawieniu WHO i Our World in Data wspomniano też o infekcjach dróg oddechowych, które mogą być wywołane przez drobnoustroje chorobotwórcze:
- koronawirusy,
- wirusy grypy,
- pneumokoki.
Skutecznym sposobem na wymienione wyżej choroby zakaźne na świecie jest immunizacja. Więcej informacji na ten temat można znaleźć w artykule „Szczepienia dla palaczy”.
4. Choroby wrodzone i komplikacje przy porodzie
Przykre jest to, że najczęstsze choroby na świecie dotykają też najmłodszych, tuż po narodzinach. Komplikacje okołoporodowe (np. tężec) są częste szczególnie w krajach rozwijających się, w których poziom opieki medycznej jest na niskim poziomie.
Czynnikiem mającym wpływ na śmiertelność noworodków w krajach rozwiniętych są wady wrodzone i poronienia wynikające albo z genetyki, albo z infekcji. O ile na pierwszy z wymienionych czynników nie ma się żadnego wpływu, o tyle choroby zakaźne na świecie można zwalczać za pomocą szczepień. Chronią one m.in. przed groźnym zespołem różyczki wrodzonej. Więcej szczegółów w artykule „Szczepienia zalecane w ciąży”.
5. Powikłania i wypadki w wyniku demencji
Demencyjne choroby cywilizacyjne na świecie (takie jak np. Alzheimer), same w sobie nie są śmiertelne, a jedynie powikłania i wypadki pod wpływem degeneracji mózgu. Mimo to są piątą najczęstszą przyczyną zgonów w skali globalnej.
Jak na razie nie ma w stu procentach potwierdzonych sposobów zapobiegania chorobom takim jak Alzheimer. Pojawia się jednak coraz więcej naukowych dowodów na to, że znaczącą rolę w profilaktyce demencji ma zdrowy tryb życia (systematyczne ćwiczenia, odpowiednia dieta itd.).
Najgroźniejsze choroby świata – śmiertelność
Powyższy ranking przedstawia, na co najczęściej umierają ludzie. Wymienione choroby mają największą umieralność, co nie jest równoznaczne ze śmiertelnością.
Duża zapadalność i wiele zgonów nie oznacza, że każda osoba cierpiąca na daną chorobę umiera w jej skutek. Przykładowo, w przypadku POChP, umiera 25-30% chorych Polaków (wg danych PZH). Dla porównania, wścieklizna u człowieka niemal w 100% kończy się śmiercią – w historii odnotowano tylko jeden przypadek osoby, która przeżyła infekcję bez pomocy szczepionki.
Najgroźniejsze choroby świata, tj. zawsze kończące się zgonem pacjenta, to wścieklizna oraz CJD (Choroba Creutzfeldta-Jakoba). O ile ostatnia z wymienionych nie jest jeszcze dokładnie zbadana i nie ma sposobu na jej zapobieganie, o tyle szczepienia na wściekliznę wykazują skuteczne działanie profilaktyczne i lecznicze.
Profilaktyka chorób w TropicalMed
Kiedy wiadomo już, jakie są najgroźniejsze choroby, warto pomyśleć o profilaktyce. Odpowiednia dawka ruchu i dieta, dbanie o regularne wykonywanie badań oraz immunizacja pozwalają długo cieszyć się zdrowiem.
W TropicalMed można wykonać wszystkie wymienione w artykule szczepienia (sprawdź cennik TropicalMed). Zapisz się na wizytę – serdecznie zapraszamy!