Poradnik: co robić przed szczepieniem, w trakcie i po wizycie?

Jak przygotować się do szczepienia w 5 krokach?

Klaudia Gierlicka | 2024-04-09 (ostatnia aktualizacja: 2025-03-25)
Szczepienia to jedno z najskuteczniejszych i najmniej inwazyjnych narzędzi w walce z wieloma chorobami zakaźnymi. Pozwoliło wyeliminować choroby takie jak ospa prawdziwa czy błonica. Ponadto, znacznie zmniejszyło (w niektórych przypadkach niemal do zera) liczbę zachorowań, np. na dur brzuszny, który stanowił problem zdrowia publicznego w Polsce aż do czasów powojennych. Jak przygotować się do szczepienia, by przebiegło ono prawidłowo?

Jak przygotować się do szczepienia w 5 krokach?

Wiele osób kończy swoją przygodę z immunizacją wtedy, kiedy przypada ostatnia dawka w ramach PSO (Programu Szczepień Ochronnych) zwanego potocznie kalendarzem szczepień. To błąd, przez który traci się możliwość uzyskania odporności na wiele chorób czyhających w podróży, przed sezonem epidemicznym czy w miejscu pracy/nauki. Poza tym, o ile niektóre preparaty (np. na wirusowe zapalenie wątroby typu B) dają dożywotnią odporność, o tyle inne (np. na tężec) wymagają odświeżenia. Jak się przygotować do szczepionki i co zabrać ze sobą na wizytę, żeby przebiegła pomyślnie?

1. Co robić przed szczepieniem, a czego unikać?

Szczepionka to nic innego jak „lekcja” dla układu odpornościowego w rozpoznawaniu i zwalczaniu danej choroby, np. za pomocą zaaplikowania osłabionych lub martwych bakterii/wirusów lub ich fragmentów (np. białek). Aby organizm poradził sobie w produkcji przeciwciał, warto zadbać o jego kondycję – co robić przed szczepieniem, by o nią zadbać? Odpowiednia dawka snu i aktywność fizyczna w przeddzień wizyty zadziałają korzystnie, natomiast alkohol – negatywnie. 

Kolejną ważną kwestią jest to, co się je i zażywa. W przypadku szczepionki w formie iniekcyjnej (zastrzyku) zaleca się zjedzenie lekkiego posiłku i wzięcie leków przyjmowanych na co dzień – na wizytę nie trzeba być na czczo, a medykamenty odstawia się tylko na wyraźne zalecenie lekarza. W przypadku wątpliwości, czy dany lek jest bezpieczny przed wizytą, warto skonsultować się ze specjalistą, który podpowie, jak się przygotować do szczepionki pod tym kątem.

W przypadku szczepionki w formie doustnej na dur brzuszny (jest też dostępny preparat iniekcyjny) lub przeciw cholerze, na godzinę przed wizytą należy zrezygnować z jedzenia, picia oraz przyjmowania leków.

2. W co się ubrać na wizytę szczepienną?

To, jak przygotować się do szczepienia, obejmuje nie tylko działania podjęte przed wizytą, ale także ubiór. Zdecydowana większość szczepionek jest podawana w formie zastrzyku aplikowanego w ramię, a więc dla usprawnienia wizyty ważna jest wygodna odzież, pozwalająca na szybkie odsłonięcie tego fragmentu ciała do wkłucia. Podkoszulek na ramiączkach lub z krótkim rękawem i luźna bluza lub sweter w razie chłodu to najlepszy wybór. Koszule zapinane na guziki i inne trudne do zdjęcia fragmenty garderoby lepiej zostawić na inne okazje.

3. Co zabrać ze sobą na szczepienie?

Przed wizytą celem immunizacji trzeba przede wszystkim przygotować przydatne dokumenty. Są to dokument tożsamości (np. dowód osobisty) i książeczka zdrowia. Osoby przyjmujące leki na stałe powinny też wziąć ze sobą dokumentację medyczną, która to potwierdza. 

O tym, co zabrać ze sobą na szczepienie poza wymienionymi wyżej dokumentami, decyduje cel wizyty. Przykładowo, jeśli pacjent przygotowuje się do podróży zagranicznej, powinien mieć ze sobą przynajmniej wstępny plan wycieczki, by lekarz ocenił zagrożenia zdrowotne w danym miejscu i dokładnie dopasował szczepienia ochronne.

Chcesz uniknąć chorób w podróży?

Przygotuj się do wizyty i przyjdź na szczepienia

Niektóre choroby, takie jak denga czy żółta febra, nie występują w Polsce, co oznacza zerową odporność u przeciętnego turysty w tropikach.
W zatłoczonych miejscach, takich jak galerie handlowe, akademiki czy biurowce, łatwiej nabawić się grypy, choroby pneumokokowej czy meningokokowej.
Tam, gdzie zaniedbuje się szczepienia, choroby takie jak polio czy błonica nadal stanowią zagrożenie zdrowia publicznego.
Skuteczne szczepionki. Indywidualne podejście. Wygodna rejestracja online.
kobieta po szczepieniu. co zabrać ze sobą na szczepienie Wybierz termin szczepienia

4. Jak przebiega wizyta szczepienna krok po kroku?

Rejestracja na szczepienie w TropicalMed odbywa się za pomocą wygodnego systemu online, gdzie pacjent wybiera dogodną lokalizację, datę i godzinę. Dzięki temu w klinice nie ma kolejek, a wizyta przebiega sprawnie – zaleca się więc punktualność.

Na początku odbywa się wywiad i badanie zwane kwalifikacją do szczepienia. Ma ona na celu wykluczenie przeciwwskazań i zapewnienie maksimum bezpieczeństwa pacjentowi. Należy więc szczerze i wyczerpująco odpowiadać na zadawane pytania, nie zatajając żadnej informacji. Ma to duże znaczenie w eliminowaniu ryzyka NOP (niepożądanych odczynów poszczepiennych). Przykładowo, uczulenie na kurze jajka wyklucza podanie preparatu przeciw żółtej febrze, natomiast ciąża – wszystkich szczepionek zawierających żywe (atenuowane) drobnoustroje, np. wirusy odry.

Jak przygotować się do szczepionki obowiązkowej
Niektóre szczepienia, np. przeciw meningokokom na pielgrzymkę do Arabii Saudyjskiej czy na żółtą febrę przed podróżą do Gujany Francuskiej, są obowiązkowe. Lekarz poinformuje o wymogach wjazdowych w miejscu docelowym i zaproponuje wystawienie żółtej książeczki, czyli certyfikatu potwierdzającego immunizację.

Jeśli zachodzi potrzeba uodpornienia na więcej niż jedną chorobę, lekarz podejmuje decyzję o koadmistracji szczepionek, czyli o zaaplikowaniu pacjentowi większej liczby preparatów ochronnych. Wiele z nich można bezpiecznie podawać z innymi, np. zastrzyk na japońskie zapalenie mózgu jest bezpieczny i skuteczny zarówno solo jak i w połączeniu ze szczepionką na wirusowe zapalenie wątroby typu A oraz przeciw wściekliźnie.

Bez względu na samopoczucie po wyjściu z gabinetu, dla własnego bezpieczeństwa należy odczekać 15 minut w poczekalni, by w razie NOP szybko uzyskać profesjonalną pomoc medyczną. Skutki uboczne występują jednak naprawdę rzadko, a jeśli się pojawią, to zazwyczaj są łagodne i szybko ustępują – obejmują np. bóle mięśni (szczególnie ukłutego ramienia), nudności czy nieznacznie podwyższoną temperaturę ciała. Jeśli po 15 minutach nic złego się nie dzieje, można wrócić do domu.

5. Co warto, a czego nie warto robić po szczepieniu?

Ważne jest nie tylko to, jak przygotować się do szczepionki/ek, ale także jak postępować po wizycie, żeby dać organizmowi czas na wytworzenie przeciwciał. W przypadku większości preparatów potrzeba około miesiąca na uzyskanie pełnej ochrony, chociaż jest kilka wyjątków. Przykładowo, uodpornienie przeciw cholerze, wściekliźnie czy durowi brzusznemu przebiega szybciej, bo w ciągu 7-14 dni od podania szczepionki. 

W każdym razie do czasu wytworzenia odpowiedniej ilości przeciwciał zaleca się unikanie spotkań towarzyskich – dotyczy to szczególnie osób starszych, których układ odpornościowy pracuje nieco wolniej.

W dniu szczepienia warto też powstrzymać się od wzmożonego wysiłku fizycznego (np. intensywnego treningu czy ciężkiej pracy) – lepiej dać organizmowi czas na regenerację i wytwarzanie odporności.

Jak przygotować się do szczepionki w TropicalMed?

Immunizacja chroni nie tylko zdrowie jednostki, ale także zapobiega rozprzestrzenianiu się choroby wśród najbliższych. Wiedza o tym, jak przygotować się do szczepienia, pozwoli zminimalizować stres i usprawnić całą procedurę. Sprawdź cennik TropicalMed, a następnie kliknij w przycisk „Wybierz termin szczepienia”, by wygodnie i szybko zarejestrować się na wizytę. 

Serdecznie zapraszamy!

Nie wiesz, jak przygotować się do szczepienia?

Sprawdź poradnik i zarejestruj się do TropicalMed online!
Wybierz termin szczepienia
Czytaj więcej: